TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TRKZ106 |
| Ad | Türk Dil Bilgisi 2 |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi BİLAL ERDEM DAĞISTANLIOĞLU |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi BİLAL ERDEM DAĞISTANLIOĞLU
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Türkçenin biçim bilgisini kavratmak.
Dersin İçeriği
Türkçenin yapısal özellikleri, şekil bilgisi; sözcük,kök, gövde, taban, ek,, kökenlerine göre sözcükler, yerli sözcük, yabancı sözcük; köken bilgisi, yapılarına göre sözcük türleri türlerine göre sözcükler ad, sıfat, fiil, zarf, zamir, bağlaç, edat, ünlem; Türkçenin ekleri: yapım ekleri, çekim ekleri, fiilimsi ekleri, çatı ekleri, ek fiil ekleri; Türkçede sözcük türetme yolları; sözcük vurgusu; yazım kuralları.
Dersin Ön Koşulu
Yok.
Kaynaklar
Akerson, Fatma Erkman (2000), Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual. Aksan, Doğan (2000), Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim ( Üç cilt birlikte 3. baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 439. Banguoğlu, Tahsin (2000), Türkçenin Grameri (6. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 528. Bilgegil, Kaya (1984), Türkçe Dilbilgisi (3. Baskı), İstanbul: Dergâh Yayınları: 82. Demir, N. ve E. Yılmaz (2003), Türk Dili El Kitabı, İstanbul: Grafiker Yayınları. Deny, Jean (1941), Türk Dili Grameri- Osmanlı Lehçesi (Çev. Ali Ulvi Elöve) (1. Baskı), İstanbul: İstanbul Maarif Matbaası. Ediskun, Haydar (2005), Türk Dilbilgisi Sesbilgisi- Biçimbilgisi- Cümlebilgisi (10. Baskı), İstanbul: Remzi Kitabevi. Muharrem Ergin (2000), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları. Gencan, T. Nejat (1979), Dilbilgisi (4. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 418. Göksel, A. ve C. Kerslake (2005), Turkish A Comprehensive Gramer (1. Baskı), London. Hengirmen, Mehmet (1999), Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü (1. Baskı), Ankara: Engin Yayınevi. Johanson, Lars (2007), Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler (Çev. Nurettin Demir), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 914. Karahan, Leyla (2008), Türkçede Söz Dizimi (13. Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları: 58. Koç, Nurettin (1990), Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılâp Kitabevi. Kononov, A. N. (1956), Çağdaş Türk Edebȋ Dilinin Grameri (Çev. Sabit Paylı), Moskova. Korkmaz, Zeynep (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü (Genişletilmiş 2. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 575. Özel, S. ve N. Atabay ve İ. Kutluk (2003), Sözcük Türleri (3. Baskı), İstanbul: Papatya Yayıncılık. Özmen, Mehmet (2016). Türkçenin Sözdizimi. Adana: Karahan Yayınevi. Topaloğlu, Ahmet (1989), Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü (1. Baskı), İstanbul: Ötüken Yayınları: 207. Vardar, Berke (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.
Notlar
Akerson, Fatma Erkman (2000), Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual. Aksan, Doğan (2000), Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim ( Üç cilt birlikte 3. baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 439. Banguoğlu, Tahsin (2000), Türkçenin Grameri (6. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 528. Bilgegil, Kaya (1984), Türkçe Dilbilgisi (3. Baskı), İstanbul: Dergâh Yayınları: 82. Demir, N. ve E. Yılmaz (2003), Türk Dili El Kitabı, İstanbul: Grafiker Yayınları. Deny, Jean (1941), Türk Dili Grameri- Osmanlı Lehçesi (Çev. Ali Ulvi Elöve) (1. Baskı), İstanbul: İstanbul Maarif Matbaası. Ediskun, Haydar (2005), Türk Dilbilgisi Sesbilgisi- Biçimbilgisi- Cümlebilgisi (10. Baskı), İstanbul: Remzi Kitabevi. Muharrem Ergin (2000), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları. Gencan, T. Nejat (1979), Dilbilgisi (4. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 418. Göksel, A. ve C. Kerslake (2005), Turkish A Comprehensive Gramer (1. Baskı), London. Hengirmen, Mehmet (1999), Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü (1. Baskı), Ankara: Engin Yayınevi. Johanson, Lars (2007), Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler (Çev. Nurettin Demir), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 914. Karahan, Leyla (2008), Türkçede Söz Dizimi (13. Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları: 58. Koç, Nurettin (1990), Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılâp Kitabevi. Kononov, A. N. (1956), Çağdaş Türk Edebȋ Dilinin Grameri (Çev. Sabit Paylı), Moskova. Korkmaz, Zeynep (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü (Genişletilmiş 2. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 575. Özel, S. ve N. Atabay ve İ. Kutluk (2003), Sözcük Türleri (3. Baskı), İstanbul: Papatya Yayıncılık. Özmen, Mehmet (2016). Türkçenin Sözdizimi. Adana: Karahan Yayınevi. Topaloğlu, Ahmet (1989), Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü (1. Baskı), İstanbul: Ötüken Yayınları: 207. Vardar, Berke (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türkçenin yapısal özelliklerini kavramak |
| ÖÇ02 | Türkçenin eklerini tanımak |
| ÖÇ03 | Türkçenin sözcük türlerini ayırt etmek |
| ÖÇ04 | Türkçenin sözvarlığını tanır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil eğitiminin temel kavram ve terimlerini açıklar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyatın temel kavramlarını, Türk ve dünya edebiyatının başlıca yazar ve eserlerini bilir. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçenin anlama (dinleme ve okuma) ve anlatma (konuşma ve yazma) becerilerini; bilişsel, duyuşsal ve psikomotor yönüyle bilir. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi ve dil bilimin yeri ve önemini belirler. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçe öğretimi ile ilgili öğretim programları, öğretim strateji, yöntem ve teknikleri ile ölçme ve değerlendirme bilgisine sahiptir. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini, Türkçenin tarihî gelişimini ve bu gelişime bağlı olarak yaşanan değişimleri inceler. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe dil bilgisini (ses, şekil, yapı, anlam, köken, söz dizimi vb.) tüm alanlarıyla ayırt eder. | 5 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencinin gereksinimine uygun Türkçeye ilişkin materyal geliştirir ve etkinlik tasarlar. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Tüm dil becerilerini (okuma, yazma, dinleme, konuşma) geliştirmeye yönelik yöntem ve teknikleri kuramsal ve uygulamalı olarak gerçekleştirir. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe dersi öğretim programlarını ve Türkçe öğretiminde kullanılan materyalleri (Türkçe ders kitapları, görsel ve basılı malzemeler, maketler vb.) çok yönlü (biçim, içerik vb.) ve eleştirel bir bakış açısıyla inceler. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ana dili Türkçe olanlara, yabancılara, Türk soylulara ve iki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretiminin benzerlik ve farklılıklarını ayırt eder. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Arap alfabesiyle yazılı Türkçe metinleri okur. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Soyut işlemler dönemine geçiş yapmış öğrencilerin dil öğrenme durumlarını ve okudukları kaynakları değerlendirir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçeyi sözlü ve yazılı iletişimde iyi ve doğru olarak kullanır. | 2 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe öğretiminde başvurulan mevcut ve yeni yaklaşım, yöntem, teknik ve stratejileri kullanır. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe öğretimine ilişkin kazandığı bilgi ve becerileri, okullarda gözlem ve uygulama boyutlarıyla ortaya koyar. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi ve becerileri Türkçe öğretmenliğine uyarlar. | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Etkili iletişimin ögeleri olan empati, aktif dinleme, ben dili kullanımı ve çatışma çözme becerilerini vb. verimli bir şekilde gerçekleştirir. | |
| PÖÇ19 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencilerin seviyelerine uygun edebî ve öğretici metinleri Türk ve dünya edebiyatı ürünlerinden seçer. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe ve yabancı dilde bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin olarak kullanır. | |
| PÖÇ21 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe öğretimiyle ilgili sorunları tanımlar, olay ve olguları kavramsallaştırır, bilimsel yöntem ve tekniklerle inceler, verileri yorumlar ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirir. | |
| PÖÇ22 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencilerin dil kazanımlarını farklı yöntemler kullanarak çok yönlü değerlendirir. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Uygulamalarda, bireysel ve grup çalışmalarında, karmaşık sorunları çözmek için sorumluluk alır ve aldığı görevi etkin bir şekilde yerine getirir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Şekil bilgisi; sözcük,kök, gövde, taban, ek | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Türkçenin yapısal özellikleri | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Kökenlerine göre sözcükler, yerli sözcük, yabancı sözcük; köken bilgisi | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 4 | Yapılarına göre sözcükler: basit, türemiş, birleşik sözcükler | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Sözcük türetme yolları, yapım ve çekim ekleri | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Sözcük Türleri: ad | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Sözcük Türleri: sıfat | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınav | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Sözcük Türleri: zamir | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 10 | Sözcük Türleri: zarf | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Sözcük Türleri: edat | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Sözcük Türleri: bağlaç | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Sözcük Türleri: ünlem | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Sözcük Türleri: fiil | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Sözcük vurgusu | Araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||