TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TYP451 |
| Ad | Sulama Sistemleri ve İşletme Yöntemleri |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 7. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. MAHMUT ÇETİN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. MAHMUT ÇETİN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Sulama şebekelerini ve ögelerini öğretmek; işletme yöntemlerinin avantaj ve dezavantajlarını örnekleriyle ortaya koyup, sulama ve drenaj şebekeli hakkında öğrencileri bilgilendirmektir.
Dersin İçeriği
Türkiye toprak ve su kaynakları potansiyeli, sulamaya açılan alanlar. Su kaynaklarının sulama amacıyla planlanmasında göz önünde tutulması gereken faktörler. Sulu tarım arazi sınıflandırması (SAT) sulama sistemleri ilişkisi. Türkiyede sulama organizasyonları. Sulama sistemleri, randımanlar, kapasite hesabı. Planlı su dağıtımı, ölçülü ve kontrollü sulamanın önemi ve sorunları. Sulayıcı grup çalışmaları. DSİ sulama şebekelerinde işletme ve bakım organizasyonu, sulama şebekelerinin çiftçilere devir işlemleri. Sulama ücret tarifeleri hazırlama esasları. Sulanan arazilerde taban suyu izleme çalışmaları. Sulama sistemlerinin izleme ve değerlendirilmesi. Ülkemizde büyük ölçekli sulama projeleri: ASO ve GAP projelerinin tanıtımı ve sulama işletmeciliğine yönelik sorunları. Sulama birlikleri yasası
Dersin Ön Koşulu
Dersin alınması için ön koşul yoktur.
Kaynaklar
1. Çevik, B., 2000. Sulama Şebekeleri ve İşletme Yöntemleri. Ç. Ü. Zir. Fak. Gen. Yay. No 229, Ders Kitapları yayın No: A-79, Ziraat Fakültesi Ofset atölyesi, Adana, 188 s. 2. Stern, P., Operation and Maintenance of Small Irrigation Schemes, Intermediate Technology Development Group Publishing, ISBN 0 94668 874-5, 48 pp.
Notlar
a. ÇÜBİS sayfasına yüklenen yardımcı materyaller. b. DSI Sulama sonuçları değerlendirme raporları.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türkiye'nin toprak ve su kaynakları envanterini havzalar bazında yorumlar. |
| ÖÇ02 | Sulama şebekelerinin ögelerini tanır. |
| ÖÇ03 | Sulama şebekesi işletme yöntemlerini bilir. |
| ÖÇ04 | Büyük ölçekli sulama şebekelerinin genel karaktersilerini bilir. |
| ÖÇ05 | Sulama planlamasını sistem bazında yapar ve uygular. |
| ÖÇ06 | Bir sulama şebekesinde sulama ve drenaj sisteminin işlevlerini bilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sulama sistemlerinin mühendislik tasarımını ve aplikasyonunu yapar; bu sistemlerde kullanılacak malzemelerin testini yapar ve rapor hazırlar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Atık sular, drenaj suları, yüzey akış suları, arıtılmış atık sular gibi geleneksel olmayan suların çevreyi olumsuz yönde etkilemeden yeniden kullanılması için stratejiler geliştirir ve uygular, suların sulamaya uygunluğu ve tuzlu alkali toprakların ıslahı ile ilgili laboratuvar analizlerini yapar ve rapor hazırlar. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak su yapıları, hayvan barınakları, depo yapıları ile bitkisel üretim yapılarının projelerini hazırlar. Statik, mukavemet yönünden analiz eder. Yapımda kullanılacak malzeme özelliklerini belirler, malzemeler ile ilgili testleri yapar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bitkisel üretim yapılarını tasarlar, çevre içi koşulları denetler ve işletir; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Gölet ve küçük barajları tasarlar projeler geliştirir. Entegre havza yönetimi kapsamında kuraklık ve taşkın eylem planlarını hazırlar uygular. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sürdürülebilir tarımsal üretim ve su kaynaklarının korunması amaçlarına uygun su yönetimi stratejilerini geliştirir ve uygular | 1 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak -Bitki -Su ilişkileri ve toprağın mühendislik özelliklerini kullanarak sulama programlarını geliştirir ve uygulayabilir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Arazi toplulaştırma projeleri hazırlar, uygular. Tarla içi geliştirme hizmetlerini gerçekleştirir. Kırsal kalkınma projelerini hazırlar ve uygular. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak ve su koruma (erozyon) ve su hasadı konularında sorunları ortaya koyar, proje hazırlar ve uygular. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tarım alanlarında drenaj etütlerini yapar; drenaj sistemlerini planlar, projelerini hazırlar ve uygulamasını yapar; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sulama şebekelerinin işletme, bakım ve onarımlarına ilişkin faaliyetleri planlar; izleme ve değerlendirilmesine yönelik proje formülasyonları geliştirir, sulama şebekelerini işletir. | 5 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bağımsız Çalışabilir ve Sorumluluk Alabilir | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır | 1 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sürdürülebilir tarımsal üretim için pratik, etkin çözümler üretir. | 4 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili kaynaklara ulaşma, bu kaynaklardan yararlanma ve kendini sürekli yenileme | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Temel mühendislik, temel tarım mühendisliği ile tarımsal yapılar ve sulama mühendisliği bilgilerini kullanarak toprak, su gibi doğal kaynaklarını korunması amacıyla projeler geliştirir ve toplum yararına sunar | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki konularda sorunları tanıma karar verme ve çözümleme yeteneğine sahip olur. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Türkiye toprak ve su kaynakları potansiyeli, sulamaya açılan alanlar. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Su kaynaklarının sulama amacıyla planlanmasında göz önünde tutulması gereken faktörler. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 3 | Sulu tarım arazi sınıflandırması (SAT)-sulama sistemleri ilişkisi. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 4 | Türkiyede sulama organizasyonları. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Problem Çözme |
| 5 | Bitki rotasyonları, sulama şebekelerinde bitki deseninin belirlenmesi. | Farklı kaynaklardan konu ile ilgili bölümlerin incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Sulama sistemleri, randımanlar, kapasite hesabı. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Planlı su dağıtımı, ölçülü ve kontrollü sulamanın önemi ve sorunları | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Sulayıcı grup çalışmaları. | Farklı kaynaklardan konu ile ilgili bölümlerin incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Örnek Olay |
| 10 | DSİ sulama şebekelerinde işletme ve bakım organizasyonu, sulama şebekelerinin çiftçilere devir işlemleri. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Sulama ücret tarifeleri hazırlama esasları. | Farklı kaynaklardan konu ile ilgili bölümlerin incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası |
| 12 | Sulanan arazilerde taban suyu izleme çalışmaları. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Proje Temelli Öğrenme |
| 13 | Sulama sistemlerinin izleme ve değerlendirilmesi. | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Proje Temelli Öğrenme |
| 14 | Ülkemizde büyük ölçekli sulama projeleri | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 15 | ASO ve GAP projelerinin tanıtımı ve sulama işletmeciliğine yönelik sorunları. Sulama birlikleri yasası | Farklı kaynaklardaki konu ile ilgili bölümlerin ayrıntılı bir biçimde çalışılması; bilimsel dergilereden konu ile ilgili makalelerin taranması ve okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Problem Çözme, Proje Temelli Öğrenme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan tüm konuların, farklı kaynaklardan çalışılması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan tüm konuların, farklı kaynaklardan çalışılması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |