TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TYP467 |
| Ad | Su Kalitesi ve Tuzluluk |
| Dönem | 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 7. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. MUSTAFA ÜNLÜ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. MUSTAFA ÜNLÜ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Su niteliğinin toprak ve bitki üzerindeki etkileri ile ilgili temel bilgilerin anlaşılması, tuzlu sulama koşullarında, arazileri daha ileri bir bozulmadan korumak için mevcut sulama sistemlerinin geliştirilmesi ve ortaya çıkacak tuzluluk ve sodyumluluk gibi sorunların çözülmesine ilişkin gerekli yaklaşımları kapsamaktadır.
Dersin İçeriği
Tarımsal tuzluluğun doğası ve kapsamı; sulama suyu analizleri ve sınıflaması, bitki, su ve toprak tuzluluğu ilişkileri, bitki kök bölgesinde su ve tuz dengesi, yıkama gereksinimi, tuzluluk sorunu ve giderilmesi, tuzlu-sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, su kaynaklarının kirlenmesi ve geleneksel olmayan suların kullanılması.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul yoktur.
Kaynaklar
1-Tarımda Su ve Toprak Tuzluluğu, ÇÜ. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı Yayın NO: 281/A87. 2-İlgili yayınlar ve WEB kaynakları
Notlar
Ders notu
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Tarımda tuzlu su kullanımının toprak ve bitki üzerinde meydana getirebileceği temel sorunlar kavranır. |
| ÖÇ02 | Tuzlu sulama koşullarında, arazilerin daha ileri bir bozulmadan nasıl korunabileceği konusu kavranır. |
| ÖÇ03 | Tuzlu sulama koşullarında, ortaya çıkacak tuzluluk ve sodyumluluk gibi sorunların çözülmesine ilişkin gerekli yaklaşımları öğrenir. |
| ÖÇ04 | Su kalitesi ve tuzluluk konularıyla ilgili okuduğu bilimsel makaleleri daha kolay anlayabilir ve sonuçlarını yorumlamayı öğrenir. |
| ÖÇ05 | Basit laboratuvar çalışmalarını öğrenir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sulama sistemlerinin mühendislik tasarımını ve aplikasyonunu yapar; bu sistemlerde kullanılacak malzemelerin testini yapar ve rapor hazırlar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Atık sular, drenaj suları, yüzey akış suları, arıtılmış atık sular gibi geleneksel olmayan suların çevreyi olumsuz yönde etkilemeden yeniden kullanılması için stratejiler geliştirir ve uygular, suların sulamaya uygunluğu ve tuzlu alkali toprakların ıslahı ile ilgili laboratuvar analizlerini yapar ve rapor hazırlar. | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak su yapıları, hayvan barınakları, depo yapıları ile bitkisel üretim yapılarının projelerini hazırlar. Statik, mukavemet yönünden analiz eder. Yapımda kullanılacak malzeme özelliklerini belirler, malzemeler ile ilgili testleri yapar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bitkisel üretim yapılarını tasarlar, çevre içi koşulları denetler ve işletir; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Gölet ve küçük barajları tasarlar projeler geliştirir. Entegre havza yönetimi kapsamında kuraklık ve taşkın eylem planlarını hazırlar uygular. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sürdürülebilir tarımsal üretim ve su kaynaklarının korunması amaçlarına uygun su yönetimi stratejilerini geliştirir ve uygular | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak -Bitki -Su ilişkileri ve toprağın mühendislik özelliklerini kullanarak sulama programlarını geliştirir ve uygulayabilir. | 3 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Arazi toplulaştırma projeleri hazırlar, uygular. Tarla içi geliştirme hizmetlerini gerçekleştirir. Kırsal kalkınma projelerini hazırlar ve uygular. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak ve su koruma (erozyon) ve su hasadı konularında sorunları ortaya koyar, proje hazırlar ve uygular. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tarım alanlarında drenaj etütlerini yapar; drenaj sistemlerini planlar, projelerini hazırlar ve uygulamasını yapar; kullanılacak malzemelerin seçimini yapar, test eder ve rapor hazırlar | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sulama şebekelerinin işletme, bakım ve onarımlarına ilişkin faaliyetleri planlar; izleme ve değerlendirilmesine yönelik proje formülasyonları geliştirir, sulama şebekelerini işletir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bağımsız Çalışabilir ve Sorumluluk Alabilir | 3 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi kazanır | 5 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sürdürülebilir tarımsal üretim için pratik, etkin çözümler üretir. | 5 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili kaynaklara ulaşma, bu kaynaklardan yararlanma ve kendini sürekli yenileme | 5 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Temel mühendislik, temel tarım mühendisliği ile tarımsal yapılar ve sulama mühendisliği bilgilerini kullanarak toprak, su gibi doğal kaynaklarını korunması amacıyla projeler geliştirir ve toplum yararına sunar | 5 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki konularda sorunları tanıma karar verme ve çözümleme yeteneğine sahip olur. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Tarımsal tuzluluğun doğası ve kapsamı, tuzluluk ögeleri, tuzluluk ölçütleri, tarımsal tuzluluk sorununun yaygınlığı,su ve toprak özelliklerinin tuzluluk sorununa etkisi. | Ders notunun ilgili bölümleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 2 | Sulama suyu analizleri ve sınıflaması, su örneklerinin alınması sulama suyu analizleri ve hesaplamalar, sulama suyu analiz sonuçlarının değerlendirilmesi, ödev konularının verilmesi | Ders notunun ilgili bölümleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri, Problem Çözme |
| 3 | Sulama sularının sınıflandırılması, kimyasal içeriğe göre yapılan sınıflandırmalar, çevresel etkiye göre yapılan sınıflandırmalar, sulama suyu sınıflaması ve ödev konularının verilmesi. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları ve internetten tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Deney / Laboratuvar, Problem Çözme |
| 4 | Bitki, su ve toprak tuzluluğu ilişkileri, tuzluluk ve yaşam, tuzluluğun bitki gelişmesine etkileri, ozmotik etki, özel iyonların etkileri, toksik etki. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Problem Çözme |
| 5 | Bitkilerde Tuza Dayanıklılığı Artıran Denetim Sistemleri, Tuzluluk ve Bitkisel Verim İlişkileri, Su Niteliğinin Toprak, Sulama ve Tuzluluk İlişkileri. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri, Deney / Laboratuvar |
| 6 | Bitki kök bölgesinde su ve tuz dengesi, tuzluluk ve drenaj, tek katmanlı toprak profilinde su ve tuz dengesi, bitki kök bölgesinde su-tuz dengesi. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 7 | Kılcal yükselişin süzülme ve sulama üzerine etkisi, dört katmanlı toprak profilinde tuz dengesi, yıkama gereksinimi ve ödev konularının verilmesi. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 8 | Ara Sınav | Ara sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Yıkama gereksiniminin sulamada kullanılması, yıkama suyunun drenajda kullanılması, yıkama zamanı, yıkama randımanı. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri |
| 10 | Tuzluluk sorunu ve giderilmesi, tuzlu topraklar, sodyumlu topraklar, tuzlu-sodyumlu topraklar, borlu topraklar. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri, Problem Çözme |
| 11 | Tuzlu ve sodyumlu toprakların tanınması, sorunlu toprakların iyileştirilmesi, tuzlu toprakların iyileştirilmesi, yıkama, yıkama yöntemleri, yıkama suyu. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 12 | Borlu toprakların iyileştirilmesi, sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, iyileştirici maddelerin uygunluk dereceleri, sodyumlu topraklarda iyileştiriciler ve ödev konularının verilmesi. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları ve internetten tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri, Problem Çözme |
| 13 | Tuzlu-sodyumlu toprakların iyileştirilmesi, tarla denemelerinin düzenlenmesi, toplam çözünebilen tuzların yıkanması, sodyumluluğun giderilmesi. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 14 | Su kaynaklarının kirlenmesi ve geleneksel olmayan suların kullanılması, su kaynaklarının kirlenmesi, evsel ve endüstriyel atıklarla kirlenme. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 15 | Çevre kirliliği ile ilgili yasal düzenlemeler, yasa ve yönetmelikler, geleneksel olmayan suların kullanılması, atık suların kullanılması. | Ders notunun ilgili bölümleri, laboratuvar uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yıl Sonu Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yıl Sonu Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 13 | 5 | 65 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 8 | 6 | 48 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 5 | 7 | 35 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 1 | 1 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||