TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TBP321 |
| Ad | Nişasta ve Şeker Bitkileri |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-1 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ÖZGÜL GÖRMÜŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. ÖZGÜL GÖRMÜŞ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Doç. Dr. Cemal KURT (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Ekonomik öneme sahip nişasta ve şeker bitkilerinin bitkisel ve tarımsal özellikleri, ekolojik istekleri, yetiştirme teknikleri ve ıslahı konularında öğrencilere temel bilgileri ve becerileri kazanır.
Dersin İçeriği
Patates, şekerpancarı, şeker kamışı, tatlı patates, tapioka ve yerelması gibi nişasta ve şeker bitkilerinin önemi, morfolojisi, fizyolojisi, iklim ve toprak istekleri, yetiştirme teknikleri (toprak işleme, gübreleme, tohumluk, ekim nöbeti, ekim, sulama, yabancı ot kontrolü, hastalık ve zararlıların kontrolü, hasat) ve depolanması
Dersin Ön Koşulu
Ülkemizde yetiştiriciliği yapılan nişasta-şeker bitkilerinin tanınması
Kaynaklar
Kochhar, S. (2016). Sugars, Starches and Cellulose Products. In Economic Botany: A Comprehensive Study (pp. 141-166). Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/9781316286098.006
Notlar
Nişasta ve Şeker Bitkileri. Prof.Dr. Celal Er, Ar.Gör. Serkan Uranbey. Ankara Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü. Ankara 1995.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Nişasta ve şeker bitkilerini tanımlar, ekonomik önemini, Dünya ve Türkiye'de üretimini, kullanım alanlarını ve ticaretini anlatır |
| ÖÇ02 | Nişasta ve şeker bitkilerinin bitkisel özelliklerini, yumru teknolojisini, iklim ve toprak isteklerini açıklar |
| ÖÇ03 | Nişasta ve şeker bitkilerinin yetiştirme tekniklerini anlatır |
| ÖÇ04 | Nişasta bitkilerinin hasadını ve depolamasını anlatır |
| ÖÇ05 | Patateste tohumluk yumru ve fide üretimini anlatır |
| ÖÇ06 | Yumru fizyolojisi ve dormansi konusunda bilgi edinir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Matematik, Temel Bilim ve Temel Mühendislik Alanı ile Ziraat Mühendisliği Alanlarında yeterli kuramsal bilgilere sahip olur. | 3 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tarla Bitkileri temel alanı ve ayrıca tahıllar, yemeklik tane baklagiller, endüstri bitkileri, çayır mera yem bitkileri ve enerji bitkilerini tanır, bu bitkilerin fizyolojisi, yetiştirilmesi, biyoteknolojik çalışmaları, organik tarımı, ıslahı ve yeni çeşit geliştirme konularındaki sorunlar ve çözüm yolları üzerinde bilgi sahibi olur. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Tarla Bitkileri ile ilgili arazi çalışmasını yapar, Tarla ekim ve dikim planı tasarlar, kurar, uygular ve işletir. Araştırma sonuçlarını, değerlendirir ve yorumlar. | |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Tarla Bitkileri tarımında istenen düzeyde verim ve kalitenin elde edilmesini olumsuz etkileyebilecek çevresel, biyolojik, teknik, üretim sistemi ve ekonomik sorunların kaynağını bulur, bitki ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilir, bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tarla Bitkileri ve Ziraat Mühendisliği alanıyla ilgili konularda Tarla Bitkilerinin tohumluk üretimi ve sorunları, kaliteli tohumluğun geliştirilmesi ve ürün depolanması hakkında deneyim kazanır, meslekte kullanılan standartlar hakkında bilgi edinir. Sorunların çözümüne yönelik olarak disipline özgü takım çalışması yapabilir. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Tarla bitkilerinde genetik kaynakların tespiti ve korunması ve çoğaltma yöntemleri konularında deneyim kazanır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi edinir. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Tarla Bitkileri alanındaki yeni bilgileri elde etme, araştırma, değerlendirme, rapor yazma, danışmanlık ve bilirkişilik yapabilme, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme ve uygulayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat alma ve verme becerisine sahip olur. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Tarla Bitkilerinin sulanması, gübrelenmesi, hastalık ve zararlılarının tanımlaması, mekanizasyonu, hasat sonrası depolama, vb. gibi disipline özgü konularda yaşam boyu öğrenme, bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisine sahiptir. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Tarla Bitkileri ve Ziraat Mühendisliği alanlarında etik ilkelere uygun davranır, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında farkındalık sahibidir. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ziraat Mühendisliği ile ilgili uygulamalarda proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi sahibidir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ziraat Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık sahibidir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Nişasta ve şeker bitkileri olarak bilinen veya kullanılan bitkiler, patates bitkisinin tarımsal ve ekonomik önemi, patates bitkisinin kökeni, evrimi ve dünyaya yayılışı, patatesin üretim istatistikleri | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 2 | Patatesin bitkisel özellikleri, sera ve laboratuarda canlı patates bitkisi üzerinde inceleme, bitkinin farklı organlarının resimlerinin çizilmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 3 | Patates yumrusunda fizyolojik yaş ve dormansi kavramları, patatesin iklim ve toprak isteklerinin anlatılması, laboratuarda farklı fizyolojik yaştaki yumruların incelenmesi, farklı çeşitlere ait yumrulardaki sürgünlerin incelenmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 4 | Patateste toprak hazırlığı, çeşit seçimi ve tohumluk hazırlığı, patateste dikim, bakım ve hasat işlemleri, saksılara dikilen yumrulardaki gelişimlerin gözlenmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 5 | Patatesin hasat sonu fizyolojisi ve depolanması, patateste ıslah amaçları, saksılara dikilen yumrulardan bitki gelişimlerin gözlenmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 6 | Melezleme teknikleri ve yapılışı, seleksiyon yöntemleri ve kriterlerinin anlatılması, melezlemenin anlatıldığı filmin izlenmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 7 | Tatlı patates bitkisinin tarımsal ve ekonomik önemi; kökeni ve Dünyaya yayılışı, tatlı patatesin üretim istatistikleri tatlı patatesin bitkisel özellikleri, iklim ve toprak istekleri tohumluk tipleri ve tohumluk hazırlığı | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 8 | Ara Sınav | Ara sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Şeker pancarı bitkisinin tarımsal ve ekonomik önemi, şeker pancarı üretim istatistikleri, Türkiyede ve Dünyada şeker sektörünün genel durumu | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması |
| 10 | Şeker pancarı bitkisinin kökeni, evrimi ve Dünyaya yayılışı. | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 11 | Şeker pancarının bitkisel özellikleri, iklim ve toprak istekleri, serada daha önce ekilmiş olan şekerpancarı bitkilerinin incelenmesi | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 12 | Şeker pancarının toprak hazırlığı, dikim, bakım ve hasat işlemleri, hasat sonu fizyolojisi ve depolanması, şeker pancarında ıslah amaçları ve uygulanan yöntemler | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 13 | Yer elması bitkisinin tarımsal ve ekonomik önemi, yer elmasının bitkisel özellikleri ve bu konu hakkında ödev verilecektir | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 14 | Yer elması bitkisinin iklim ve toprak istekleri, yer elmasının toprak hazırlığı, dikim, bakım ve hasat işlemlerinin anlatılmas-1 | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 15 | Yer elması bitkisinin iklim ve toprak istekleri, yer elmasının toprak hazırlığı, dikim, bakım ve hasat işlemlerinin anlatılmas-2 | Ders ile ilgili bilgilerin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 5 | 5 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 87 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,48 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||