TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ILH313 |
| Ad | Türk İslam Sanatları Tarihi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR (B Grubu) (Sor. Öğr. Ele.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Genel amaç, Türklerin İslamiyeti kabullerinden sonra ortaya koydukları eserleri; yaşam çevresinin, toplumsal-ekonomik koşulların sanat ürünlerine etkisinin, eserlerin kültürün maddi kalıntıları olduğunun kavranıp, kronolojik olarak üslupların anlaşılmasıdır. Öğrencide estetik duygunun gelişmesi; sorgulama ve karşılaştırma yapabilmesi beklenir.
Dersin İçeriği
Türklerin İslamiyet'i kabul etmelerinden sonraki dönemde üretmiş oldukları mimarlığın ve sanatın tarihi
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
(Kolektif) Türk İslam Sanatları Tarihi El Kitabı, Grafiker Yayınları; Yılmaz Can - Recep Gün, Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği, Kayıhan Yayınları; Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Remzi Kitabevi; Metin Sözen vd., Türk mimarisinin gelişimi ve Mimar Sinan, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları; S. Kemal Yetkin, İslam Sanatı Tarihi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları; Ders Sunuları.
Notlar
Celal Esad Arseven, Türk Sanatı Tarihi, Milli Eğitim Yayınları; Hicabi Gülgen, Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları Tarihi, Emin Yayınları.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Kültür varlığı eserlerin kültürün maddi simgeleri olduğunu bilmek ve gerekçeleriyle ifade etmek |
| ÖÇ02 | Türk sanatı tarihi kapsamına giren eserlerin dönemlerini ayırt etmek ve uygun terminolojiyi kullanarak açıklamak |
| ÖÇ03 | Farklı yapı tiplerini tanımak ve sınıflandırmak, |
| ÖÇ04 | Mimari ve bezemede dönemsel özellikleri tanımak |
| ÖÇ05 | Türk tezyini sanatlarını teknikleri ve isimleriyle tanımak |
| ÖÇ06 | Mimari eserde dönem eki vb. farklı özellikleri saptamak ve sorgulamak |
| ÖÇ07 | İlk kez gördüğü eserin, mimari ve bezemesindeki teknik-sanatsal özelliklerine bakarak dönemini belirlemek |
| ÖÇ08 | Mimari-sanatsal ürünü ortaya koyan ortamla bağlantısını hatırlamak, eserleri oluşturan maddi ve düşünsel arkaplanın önemini bilmek. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Dini´´nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. | 1 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. | 1 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. | 1 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. | 1 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. | 1 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. | 3 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. | 1 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sanatın temel kavramları | Sanat ile ilgili temel kavramları öğrenme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Beyin Fırtınası |
| 2 | Temel sanatsal- teknik terimler ve kavramlar (terminolojiye giriş) | Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğünü okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 3 | Temel mimari terimler, uygulama teknikleri, kavramlar (terminolojiye giriş) | Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği isimli kitabın sonunda yer alan terimler kısmını inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 4 | Yapı türleri, işlevleri ve bölümleri | Ansiklopedik mimarlık sözlüğünü inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 5 | Yapı türleri, işlevleri, bölümleri ve külliye kavramı | Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler isimli kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 6 | Orta Asya'da Türk mimarlığı ve sanatı | Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği isimli kitabın 58-70. sayfa aralığını okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 7 | Anadolu Selçukluları mimarlığı ve sanatı | Türk Sanatı isimli kitaptan ilgili bölümü okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 8 | Ara Sınav | Değerlendirme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 9 | Osmanlı mimarlığı ve sanatı (Erken Dönem) | Türk İslam Sanatları Tarihi isimli kitaptan 62-85. sayfa aralığını okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 10 | Osmanlı mimarlığı ve sanatı (Klasik dönem) | Türk Sanatı isimli kitaptan Osmanlı mimarlığı bölümünü okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 11 | Osmanlı mimarlığı ve sanatı (Klasik dönem- Mimar Sinan, mimarlığı ve bezemesi) | Türk Sanatı Tarihi isimli kitaptan ilgili bölümü okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 12 | Osmanlı mimarlığı ve sanatı (Geç dönem) | Türk İslam Sanatları Tarihi El Kitabı'ndan ilgili bölümü okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 13 | Teknik gezi (kent içi) | Gezilecek yerler hakkında ön araştırma yapmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası, Örnek Olay, Deney / Laboratuvar, Proje Temelli Öğrenme |
| 14 | Bezeme- tezyini sanatlar (çini, kalemişi, malakari, kündekari, ahşap-taş metal) | Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği isimli kitabın 260-314. sayfa aralığını okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 15 | Kitap sanatları (cilt, minyatür, ebru, tezhip) | Türk İslam Sanatları Tarihi isimli kitabın 85-107. sayfa aralığını okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Değerlendirme | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Değerlendirme | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 54 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,16 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||