TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ECS107 |
| Ad | Laboratuvarda Güvenli Çalışma |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. Hacı Ali DÖNDAŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. Hacı Ali DÖNDAŞ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Suna KIZILYILDIRIM (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) Doç. Dr. SERPİL DEMİRCİ KAYIRAN (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) Dr. Öğr. Üyesi SABRİYE AYDINOĞLU (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) Dr. Öğr. Üyesi Göksun DEMİREL (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) Dr. Öğr. Üyesi TUBA ŞERBETÇİ (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders kapsamında laboratuarı bekleyen araç-gereç, kimyasal ve kişisel kaynaklı olası laboratuvar kazaları ve önlemleri, kimyasal maddelerin tanınması, toksik, patlayıcı, parlayıcı maddeler, asitler-bazlar, radyoaktivite hakkında genel bilgiler ve bu kimyasallar ile güvenli çalışma kuralları, laboratuvar güvenlik ekipmanlarının tanınması ve kullanım prensipleri, biyolojik zararlılar, deney hayvanları ile çalışmada genel prensipler, kişisel hijyen hakkında bilgi edinilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Laboratuvarda çalışmanın genel kuralları, kullanılan cihazların, kimyasal maddelerin, sarf malzemelerin tanınması, kimyasallarla ve biyolojik materyallerle çalışma hakkında genel bilgiler ve güvenli çalışma kuralları, herbaryum ve laboratuvarda bitkilerle çalışma kuralları, laboratuvar kazalarında ilk yardım kuralları, laboratuvar güvenlik ekipmanlarının tanınması ve kullanılması, laboratuvar düzeni ve kişisel hijyen.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur.
Kaynaklar
World Health Organization Laboratory biosafety manual Geneva 1993. Jay A. Young, Safety in Academic Chemistry Laboratories American Chemical Society, Washington, DC, 2003.
Notlar
Flynn AM, Health, Safety, and Accident Management in The Chemical Process Industries Marcel Dekker, Inc., New York-Basel 2002. Bretherick L, Hazards in the Chemical Laboratory The Royal Society of Chemistry, London 1971. Hajian HG, Pecsok RL, Working Safely in the Chemistry Laboratory American Chemical Society, Washington, DC, 1994 Ders sunumları ve internet
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Genel laboratuvar kurallarını sayar. |
| ÖÇ02 | Laboratuvarda kullanacağı cihazları tanır |
| ÖÇ03 | Laboratuvarda kullancağı kimyasal ve sarf malzemeleri sayar. |
| ÖÇ04 | Patlayıcı, yanıcı, toksik kimyasallarla çalışma kurallarını bilir. |
| ÖÇ05 | Laboratuvardaki olası kazaları açıklar. |
| ÖÇ06 | Laboratuvar kazalarında ilk yardım kurallarını bilir. |
| ÖÇ07 | Laboratuvar güvenlik ekipmanlarını tanır |
| ÖÇ08 | Kimyasal atıkların toplanmasını bilir. |
| ÖÇ09 | Biyolojik ve radyoaktif materyaller ile güvenli çalışma kurallarını sayar. |
| ÖÇ10 | Reaktif ve kararsız laboratuvar kimyasalları hakkında bilgileri açıklar. |
| ÖÇ11 | Elektriksel tehlikeleri açıklar. |
| ÖÇ12 | Farklı disiplinlere ait laboratuvarlarda kullanılacak ekipmanları tanır |
| ÖÇ13 | Laboratuvardaki tehlike işaretleri, sembol ve etiketleri bilir. |
| ÖÇ14 | Malzeme güvenlik bilgi formu ve küresel uyum sistemini açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farmasötik alanda yeterli bilgiye sahip olur ve edindiği bilgileri geliştirir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik sorumluluk ile mesleki bilgileri kavrar. | 2 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İlaç konusunda edindiği bilgiler ile hastaya, topluma ve sağlık personeline danışmanlık hizmeti sunar, ileri düzeydeki bilgi ve becerisini eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eczacılık alanında tarihi ve güncel gelişmelere ulaşma, bilimsel ve kanıta dayalı verileri izleme, değerlendirme ve uygulama bilgisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik eczacılık temelini öğrenerek, ilaç/hasta odaklı eczacılık uygulamalarının ve bireyselleşmiş farmasötik bakım hizmetinin sağlanmasına yardımcı olacak bilgi ve beceriye sahip olur. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eczacılık meslek ve eğitiminin gelişimine ait olay ve olguları araştırma, değerlendirme ve çözümlemede rol alır. | 4 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eczacılık meslek bilgilerini, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip geliştirir ve edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanır. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel bilimler ve temel tıp bilimlerinin kavram ve uygulamalarını ilaç ve eczacılık alanında etkili bir şekilde kullanılır, yaşam boyu öğrenme ilkesi ile bilgilerini doğru bilgi kaynakları ile günceller. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sözlü ve yazılı olarak etkili iletişim kurar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Atatürk İlke ve İnkılaplarına bağlı evrensel bilgi ile donanmış, Türkçeyi doğru kullanan en az bir yabancı dil bilen eczacı olarak bilgi birikimini kullanarak mesleğini yürütür. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları, profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumun sağlık düzeyinin ve kalitenin yükseltilmesine yönelik sağlık politikaları ve sağlık ekonomisi, eczane yönetimi konularında bilgi sahibi olur ve farmasötik alandaki problemleri tanımlar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel sağlık ve tedavi sorunları hakkında bilgileri kavrar, bu konularda ulusal ve uluslararası toplantılara katılır ve toplum sağlığı konusunda etkin rol oynar. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hastalıklar ile ilgili temel bilgileri edinir, tedavide kullanılan ilaçlar hakkında akılcı ilaç kullanımına uygun kararlar verir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Laboratuvarda Güvenli çalışma esasları | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 2 | Laboratuvarda güvenli çalışma - Yönetmelikler ve Standart mikrobiyolojik uygulamalar | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 3 | Dezenfeksiyon-Sterilizasyon | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 4 | Laboratuvar Genel Kuralları F.Botanik ve Farmakognozi laboratuvarlarında uygulanması gereken kurallar | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 5 | F.Botanik ve Farmakognozi laboratuvar cihazlarının tanınması Kimyasalların ve sarf malzemelerin tanınması | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 6 | Herbaryum ve laboratuvarda bitkilerle çalışma kuralları, Canlı bitki örnekleri ile çalışma kuralları Bitkisel drogların incelenme düzeni | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 7 | Laboratuvar kazalarında ilk yardım kuralları Laboratuvar güvenlik ekipmanlarının tanınması ve kullanılması, | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 8 | Ara Sınav | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Laboratuvar Güvenliğinin Dört Ana Prensibi Kimya Uygulamalarının Yeni Rengi Yeşil Kimya Laboratuvar Kazaları ve Kazalardan Öğrenilenler Laboratuvarda Güvenlik Eğitimi Kimya Laboratuvarlarında Uygulanması Gereken Kurallar Laboratuvarda Tehlike Çeşitleri | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 10 | Laboratuvardaki Tehlikeler İşaret, Sembol ve Etiketler Malzeme Güvenlik Bilgi Formu Küresel Uyum Sistemi Kimyasal Hijyen | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 11 | Acil Durumlarda Genel Yapılması Gerekenler Korozif Kimyasallar Alev Alıcı Kimyasallar Kimyasal Patlamalar Uyuşmayan Kimyasallar Gaz Silindirleri Potansiyel Patlayıcılar Peroksitler | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 12 | Reaktif ve kararsız laboratuvar kimyasalları, Elektriksel tehlikeler, Laboratuvarların düzeni, Laboratuvarda radyasyon ve Katalizörlerin zararları | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 13 | Tehlikeli maddelerle güvenli yaşama GHS kullanımı ile kimyasalların Toksik Etkilerinin Belirlenmesi Patlama Sınırları Kimyasal Patlamaların Değerlendirilmesi Yeni bir laboratuvarda çalışmaya başlama Bir deney yapılmadan önce güvenlik planının oluşturul | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 14 | Laboratuvardaki Tehlikelerin en aza indirilmesi, kontrol edilmesi ve yönetimi Güvenlik Açısından Alınması Gereken Kararlar Laboratuvarda Bireysel Korunma ve Kullanılan Araçlar Çeker Ocak Kullanımı Laboratuvarda Havalandırma Radyasyondan Korunma | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 15 | Kimyasal atıkların depolanması Alev alıcı ve korozif kimyasalların depolanması Akut toksisite Kronik toksisite Kanserojenler | Güncel Literatür Bilgisi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 54 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,16 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||