TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | ECF309 |
| Ad | Farmakognozi I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi TUBA ŞERBETÇİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi TUBA ŞERBETÇİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrenci farmakognozinin, eczacılığın temel disiplinlerinden biri olarak doğal ürünlerin (bitki, mantar, deniz organizmaları ve diğerleri) tıptaki tedavi edici özelliğinin açıkça anlar ve yeni ilaç moleküllerinin geliştirilmesinde doğal materyallerin potansiyel kullanımlarının önemini ve çeşitliliğini kavraması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Farmakognoziye giriş, tıbbi bitkiler kimyası, bitki enzimleri, karbohidratlar, basit fenol glikozitleri, siyanogenetik glikozitler, kardiotonik glikozitler, flavonoit türevleri, antrasen glikozitleri, antosiyan, kumarin ve lignanlar, saponinler, iridoitleri içerir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur.
Kaynaklar
Farmakognozi ve Fitoterapi - Hüsnü Can Başer, Neşe Kırımer, İstanbul Tıp Kitabevi, 2021 Farmakognozi cilt 1 ve cilt 2 1991. Yazar: Mekin Tanker. Sayfa:355. Yayın Yılı:1991. Yayınevi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi. Farmakognozi ders kitabı: cilt I ve II İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1685; Eczacılık Fakültesi No: 12 Trease and Evans' Pharmacognosy 16th Edition - May 27, 2009, William Charles Evans Tıbbi Çay Reçeteleri, L. Ömür Demirezer PDR for Herbal Medicines (Physicians Desk Reference for Herbal Medicines) 2007 ESCOP monographs Bitkisel drogların makroskobik ve mikroskobik özellikleri, Gökalp İşcan, Yavuz Bülent Köse, Antalya Eczacı Akademisi Yayınları 2019 Tedavide kullanılan bitkiler, FFD monografları, Prof. Ömür Demirezer, 2007
Notlar
ders notları ve sciencedirect ve pubmed gibi bilimsel veritabanlarından taranan güncel makaleler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bitkisel droglarda bulunan aktif bileşenlerin kimyasal yapısı ve biyosentezlerini değerlendirir. |
| ÖÇ02 | Bu aktif bileşenlerin metotlarını belirler ve analiz eder. |
| ÖÇ03 | Bu aktif bileşenlerin farmakolojik olay ve mekanizmalarını bilir. |
| ÖÇ04 | İlaç endüstrisinde kullanılabilecek aktif bileşenleri bilir. |
| ÖÇ05 | Aktif bileşenleri içeren bitkisel drogları, makroskobik ve mikroskobik olarak teşhis eder. |
| ÖÇ06 | Bu aktif bileşenleri içeren bitkisel drogların farmakolojik özellikleri ve kullanılışları üzerinde uzmanlaşır. |
| ÖÇ07 | Tıbbi Bitkilerin, morfolojisi, kültüre alınması, toplanıp kurutulması hakkında bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ08 | Tıbbi bitkilerin etken bileşiklerini bilir. |
| ÖÇ09 | Kalitatif ve kantitatif değerlendirmeler ve bitkisel droglardaki katıştırmaları da içeren kalite kontrol prosedürlerinin değerlendirir, sınıflandırır ve önemini açıklar |
| ÖÇ10 | Etken bileşiklerin fiziksel, kimyasal özellikleri, formülleri, elde edilmeleri, miktar tayinleri ve teşhisleri hakkında bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ11 | Tıbbi bitkilerin ve etken maddelerinin farmakolojik aktivitelerini bilir. |
| ÖÇ12 | Bir bitki karışımındaki ana bileşikleri analiz eder. |
| ÖÇ13 | Geleneksel halk sağlığında kullanılan bitkileri öğrenir. |
| ÖÇ14 | Toksisite ya da alerjik etkisi nedeniyle dikkatli kullanılması gereken bitkiler hakkında bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ15 | Tıbbi bitkilerin tedavide içerikleri ile uyumlu olarak kullanılabilmeleri hakkında bilgi sahibi olur |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farmasötik alanda yeterli bilgiye sahip olur ve edindiği bilgileri geliştirir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik sorumluluk ile mesleki bilgileri kavrar. | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İlaç konusunda edindiği bilgiler ile hastaya, topluma ve sağlık personeline danışmanlık hizmeti sunar, ileri düzeydeki bilgi ve becerisini eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eczacılık alanında tarihi ve güncel gelişmelere ulaşma, bilimsel ve kanıta dayalı verileri izleme, değerlendirme ve uygulama bilgisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik eczacılık temelini öğrenerek, ilaç/hasta odaklı eczacılık uygulamalarının ve bireyselleşmiş farmasötik bakım hizmetinin sağlanmasına yardımcı olacak bilgi ve beceriye sahip olur. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eczacılık meslek ve eğitiminin gelişimine ait olay ve olguları araştırma, değerlendirme ve çözümlemede rol alır. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eczacılık meslek bilgilerini, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip geliştirir ve edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanır. | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel bilimler ve temel tıp bilimlerinin kavram ve uygulamalarını ilaç ve eczacılık alanında etkili bir şekilde kullanılır, yaşam boyu öğrenme ilkesi ile bilgilerini doğru bilgi kaynakları ile günceller. | 4 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sözlü ve yazılı olarak etkili iletişim kurar. | 2 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Atatürk İlke ve İnkılaplarına bağlı evrensel bilgi ile donanmış, Türkçeyi doğru kullanan en az bir yabancı dil bilen eczacı olarak bilgi birikimini kullanarak mesleğini yürütür. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları, profesyonel kimliği ile meslektaşlarına rol model ve topluma örnek olur. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Toplumun sağlık düzeyinin ve kalitenin yükseltilmesine yönelik sağlık politikaları ve sağlık ekonomisi, eczane yönetimi konularında bilgi sahibi olur ve farmasötik alandaki problemleri tanımlar. | 2 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Güncel sağlık ve tedavi sorunları hakkında bilgileri kavrar, bu konularda ulusal ve uluslararası toplantılara katılır ve toplum sağlığı konusunda etkin rol oynar. | 2 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hastalıklar ile ilgili temel bilgileri edinir, tedavide kullanılan ilaçlar hakkında akılcı ilaç kullanımına uygun kararlar verir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Farmakognoziye Giriş | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Tıbbi bitkilerin toplanması kurutulması ve işlenmesi | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Bitkisel droglarda ekstraksiyon metodları | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Bitkisel droglarda kalite-kontrol yöntemleri | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 5 | Karbonhidratlar (monosakkaritler, oligosakkaritler ve polisakkaritler) | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Karbonhidrat içeren droglar (zamk, müsilaj ve pektin) | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Glikozitlere giriş | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Siyanogenetik glikozitler ve basit fenol glikozitleri | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Flavonoidler I | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Flavonoitler II | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Antosiyan, Kumarin ve lignanlar | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Kalp Kuvvetlendirici Glikozitler | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Saponinler | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | İridoitler | Ders kitapları, konu ile ilgili güncel literatürler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Konu tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 24 | 24 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 88 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,52 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||