TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET340 |
| Ad | Besin Hijyeni ve Teknolojisi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 6. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. HATİCE YAZGAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. HATİCE YAZGAN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu derste öğrencilerin besin hijyeni ve teknolojisi konularını ele alarak gıda güvenliği, hayvansal gıda kaynaklı zoonoz hasatlıklar ve hastalık etkenleri ile bu etkenlerin identifikasyonu için gerekli uygulamaları öğrenmeleri ve beceri kazanmaları amaçlamaktadır.
Dersin İçeriği
Bu ders gıda hijyeninin temel prensipleri, hayvansal gıda kaynaklı tehlikeler ve mikroorganizmaların gıda güvenliği üzerindeki etkileri, gıda kontaminasyon kaynakları ve önleme yöntemleri üzerinde durularak, hayvansal gıdalarda sıkça rastlanan bakteriler, virüsler, parazitler, intoksikasyonlar ve prionlar, hijyen riskleri ve korunma yöntemlerini içerir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Ders notu (Doç.Dr. Hatice YAZGAN) Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi Kitabı (Prof. Dr. İran Erol. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Besin Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü, Dışkapı Ankara.) Temel Gıda Hijyeni (Prof.Dr. Günnur Tuncel; Prof.Dr. Deniz Göktaş)
Notlar
Güncel makaleler ve ingilizce kaynaklar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Gıda bozulmasına sebep olan mikroorganizmaları sınıflandırarak, mikrobiyolojik analiz yöntemlerini tanımlar ve karşılaştırır. |
| ÖÇ02 | Örnek vakalar üzerinden kontaminasyon risklerini, sürecini analiz eder. |
| ÖÇ03 | Gıda kaynaklı infeksiyon ve intoksikasyonları tanımlar |
| ÖÇ04 | Gıda kaynaklı, bakterileri, viruslar, parazitler ve prionları açıklar. |
| ÖÇ05 | Süt ve süt ürünleri, su ürünleri, kanatlı eti, kırmızı et ve et ürünlerinde ve işletmelerinde hijyen uygulamalarını sağlar |
| ÖÇ06 | Gıda muhafaza teknikleri; Soğuk muhafaza; Donmuş muhafaza; Kurutma teknolojisi; Konserve tekniklerini açıklar. |
| ÖÇ07 | Gıda işletmelerinde temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerini, HACCP, Avrupa bilriği gıda mevzuatlarını listeler. |
| ÖÇ08 | Gıda ambalajlarının hijyen açısından önemini analiz eder |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | 4 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | 2 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | 3 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | 4 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | 2 |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | 1 |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 5 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Gıda hijyenine giriş (gıda hijyeninin tanımı ve önemi, hijyen, sanitasyon ve sterilizasyon kavramları, gıda güvenliği ile hijyenin ilişkisi, temel hijyen kuralları ve gıda hijyeninin halk sağlığı üzerindeki etkileri) | Ön hazırlık yapmaz, isterse dersin bilgi paketini inceler | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Benzetim |
| 2 | Hayvansal gıda kaynaklı tehlikeler (fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlikelerin tanımı, risk analizleri ve tehlikelerden korunma ve kontrol yöntemleri) | ders notu okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Mikroorganizmaların sınıflandırılması, Mikroorganizmaların gıdalarda gelişimini etkileyen faktörler, Bakteri, maya, küf ve virüslerin gıdalardaki etkileri, Mikroorganizmaların çoğalma ve yayılma koşulları, Gıda bozulmalarına neden olan mikroorganizmalar ve korunma yöntemleri) | Ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Beyin Fırtınası, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Gıda kontaminasyon kaynakları ve önleme yöntemleri , Gıda hijyenin temel prensibi, Mikroorganizmaların gıdalarda gelişimini etkileyen faktörler, Sağlıklı hayvansal ürünler elde etmenin ön koşulu, Hayvansal gıdalarda mikrobiyolojik ve kimyasal riskler, Gıda üretiminde temizlik ve dezenfeksiyon uygulamaları, Kişisel hijyen ve çalışanların hijyen kurallarına uyumu, Gıda kaynaklı hastalıkların artışındaki nedenler | İnternetten araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 5 | Hayvansal gıda kaynaklı bakteriler | Güncel makale incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma |
| 6 | Gıda kaynaklı viruslar, parazitler, prionlar | Ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Kabuklu deniz hayvanları ve balıklardan kaynaklanan intoksikasyonlar | Güncel literature okuması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Ara sınav hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Kırmızı et ve et ürünlerinde hijyen | İnternet araştırması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 10 | Kanatlı eti ve ürünlerinde hijyen | Slayt okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Su ürünlerinde hijyen | Video izleme, Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 12 | Süt ve Süt Ürünlerinde Hijyen | internet araştırması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Muhafaza teknikleri | Güncel makale okuması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası |
| 14 | Soğuk muhafaza, Donmuş muhafaza, Kurutma teknolojisi, Konserve teknikleri | Slayt okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay |
| 15 | Gıda işletmelerinde temizlik ve dezenfeksiyonu, HACCP, Avrupa bilriği gıda mevzuatı | Ders notları okuma, kitap okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 86 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,44 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||