TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VTS315 |
| Ad | Hayvansal Gıdalarda İlaç Kalıntıları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 1 AKTS |
| Yerel Kredi | 1 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | AE Alan Eğitimi Dersleri S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Ders kapsamında gıda değeri olan hayvanlarda ilaç kullanımı ve hayvansal gıdalarda ilaç kalıntılarının öğretilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Gıda değeri olan hayvanlarda ilaç kullanımı ve veteriner hekimlerin sorumlulukları, ilaç kalıntılarının önemi, kalıntı, etkisiz miktar, kabul edilebilir günlük alım düzeyi, güven faktörü, tolerans düzeyi, kalıntıların nedenleri, kalıntı-kinetik, kalıntı yarı ömürleri, kesim öncesi bekleme süresi, gıda değeri olan hayvanlarda kullanımı yasak olan ve tehlikeli olan ilaçlar, ilaç kalıntılarının tüketiciler üzerindeki etkileri, hayvansal gıdalarda kalıntıların izlenmesi, kalıntılarla ilgili yönetmelikler.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Veteriner Farmakoloji-I, Sezai Kaya, 2021 Veteriner Farmakoloji-II, Sezai Kaya, 2021 Veteriner Toksikoloji, Sezai Kaya, 2014
Notlar
Veterinary Drug Residues, R.J. Heitzman, 1994
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Veteriner ilaç kalıntıları ile ilgili mesleki sorumluluklarını ifade eder. |
| ÖÇ02 | Veteriner ilaç kalıntılarının insanlar ve gıda endüstrisi üzerine olumsuz etkilerini sıralar. |
| ÖÇ03 | Hayvansal gıdalarda veteriner ilaç kalıntılarının nedenlerini ve alınması gereken önlemleri açıklar. |
| ÖÇ04 | Gıda değeri olan hayvanlarda yasaklı ilaçları örneklendirerek açıklar. |
| ÖÇ05 | Hayvansal gıdalarda kalıntıya neden olan veteriner ilaç gruplarını nedenleriyle açıklar. |
| ÖÇ06 | Hayvansal gıdalarda ilaç kalıntılarının belirlenmesinde kullanılan yöntemleri ve nasıl uygulandığını açıklar. |
| ÖÇ07 | Gıda değeri olan hayvanlarda yasaklı ve tehlikeli ilaçları örneklendirir. |
| ÖÇ08 | Türkiye’de kalıntı izleme programını kendi ifadeleriyle açıklar. |
| ÖÇ09 | Veteriner ilaç kalıntılarının önlenmesi ile ilgili alınacak önlemleri listeler. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | 1 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 2 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | 3 |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | 2 |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 2 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | 4 |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İlaç kullanan Veteriner Hekimlerin sorumlulukları | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | İlaç kalıntılarının önemi | Ders notları, kitap, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Temel tanımlar: etkisiz miktar, kabul edilebilir günlük miktar, tolerans seviyesi, güven faktörü | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Tolerans düzeyi | Ders notları, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Kalıntıların nedenleri, İlaç kalıntılarının tüketici etkileri ve kalıntıların etkileri | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 6 | Kalıntı kinetiği, kalıntı-yarı ömür, kesim ilişkisinden önce kalıntı bekleme süresi | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 7 | Gıda değeri olan hayvanlarda yasaklı ve tehlikeli ilaçlar | Ders notları, book | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | İlaç kalıntılarının tüketiciler üzerine etkileri | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 10 | Kalıntı içeren gıdaların değerlendirilmesi | Ders notları, kitap, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Kalıntıların izlenmesi ve önlenmesi | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 12 | Kalıntılarla ilgili yönetmelikler | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Hayvansal gıdalarda ilaç kalıntılarının belirlenmesinde kullanılan yöntemler Kromatografi, HPLC-GC-İTK | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 14 | Hayvansal gıdalarda ilaç kalıntılarının belirlenmesinde kullanılan yöntemler -Immusorbert Analizler, ELİSA, RİA | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 15 | Türkiye'de kalıntı izleme programı | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 1 | 14 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 34 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 1,36 | ||
| AKTS | 1 AKTS | ||