TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | FK609 |
| Ad | High Energy Astrophysics I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYSUN AKYÜZ |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı astrofiziksel kaynaklarda gerçekleşen yüksek enerjili süreçler hakkında temel bilgileri edinmek, Bu süreçlerin kuramsal ve gözlemsel çalışmalarını ögrenmek ve Yüksek enerji astrofiziğin temelinde bulunan fiziksel prensipleri kavramaktır
Dersin İçeriği
Astrofizikte temel fiziksel süreçler: İyonizasyon kayıpları, ivmelenmiş yüklü parçacıkların yaydığı ışımalar, elektronların bremmstrahlung ışıması, manyetik alanlarda yüklü parçacıkların dinamiği, sinkrotron ışımaları, yüksek enerjili fotonların etkileşmeleri, Nükleer etkileşimler
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
High Energy Astrophysics, Malcolm S. Longair
Notlar
Introduction to high energy astrophysics, Stephan Rosswog and Marcus Brüggen
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Astrofizikte temel ışıma süreçlerini kavrar |
| ÖÇ02 | Yüksek enerjili yayınım süreçlerini kavrar |
| ÖÇ03 | Galaksimizde ve diğer galaksilerde yüksek enerjili ışıma yapan kaynakları öğrenir |
| ÖÇ04 | Yüksek enerjili ışımaları algılama tekniğini öğrenir |
| ÖÇ05 | Yüksek enerji astronomisinde kuramsal ve gözlemsel verilerin nasıl değerlendirildigini kavrar |
| ÖÇ06 | Parçacıkların relativistik durumda enerji kayıplarını inceler |
| ÖÇ07 | Farklı dalgaboylarında gökyüzünü inceler |
| ÖÇ08 | Astronomide gözlem tekniklerini kategorize eder |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğin çeşitli konularında yeterli altyapıya sahip olur. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizikte matematiksel yöntemleri kullanır. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Deney ve gözlem sonuçlarını yorumlar. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırmanın mantığı hakkında bilgi sahibi olur. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Deneysel bir projenin sonuçlarını veya bir fizik probleminin çözümünü yazılı ve sözlü olarak sunar. | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma yapmak için gerekli olan yayın, kitap ve yöntemleri seçer ve kullanır. | 1 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fiziğe ilişkin bir konuda bilgiye erişir, bu amaçla literatür taraması yapar ve diğer kaynakları kullanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanı ile ilgili karşılaşılan sorunları araştırma yöntemlerini kullanarak çözümler. | 3 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız olarak araştırma yapabilir. | 1 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Araştırma veya sanayiye ilişkin projelerde etkin bir şekilde grup çalışması yapabilir. | 1 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yaşam boyu öğrenme gerekliliğinin bilincine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanındaki gelişmeleri izler ve kendini sürekli olarak yeniler. | 3 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanındaki problemlere ilişkin kendi fikirlerini ve önerilerini, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek fizik alanındaki ve alan dışındaki gruplarla paylaşır. | 1 |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bir çalışmadan elde ettiği sonuçları etkin bir şekilde sözlü ve yazılı olarak sunabilir. | |
| PÖÇ16 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik alanında özümsedikleri bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, disiplinler arası çalışmalarda kullanır. | 2 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Araştırma geliştirme kuruluşlarında çalışabilecek bir altyapıya sahip olur. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Yüksek enerji astrofiziğine giriş | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay |
| 2 | Astrofizikte temel fiziksel süreçler | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Benzetim |
| 3 | İyonizasyon kayıpları; relativistik olmayan durumlar | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | İyonizasyon kayıpları; relativistik durumlar | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası |
| 5 | ivmeli yüklü parçacıkların ışıması ve elektronların bremsstrahlung olayı | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması |
| 6 | Relativistik -olmayan bremsstrahlung olayında enerji kayıp oranı | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Isısal bremsstrahlung, Relativistik bremsstrahlung | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınav | konuların tekrar edilmesi | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 9 | Manyetik alanda yüklü parçacıkların dinamiği | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Sinkrotron (manyetik frenleme) ışıması, toplam enerji kayıp oranı | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Sinkotron ışımasının tayfı, Sinkotron ışımasının polarizasyonu | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Yüksek enerjili fotonların etkileşimleri: Fotoelektrik soğurma | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Thomson ve Compton saçılması, Ters Compton saçılması, Comptonization | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Elektron-pozitron çift oluşumu, Elektron-pozitron yok olma ve pozitron üretim mekanizmaları | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Yüksek enerji astrofiziğinde nükleer etkileşimler | Kitapta ilgili bölüm çalışılsın | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | konuların tekrar edilmesi | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Genel Tekrar | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||