TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS746 |
| Ad | Memlük Siyasi Tarihi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Aygül DÜZENLİ |
Dersin Amacı / Hedefi
Memlûkler dönemi siyasi, askeri, dini ve sosyal yapı hakkında bilimsel, tarafsız, kapsayıcı, çözümleyici bir bakış açısı kazanmak.
Dersin İçeriği
Tarihteki en büyük Müslüman Türk devletlerinden biri kabul edilen Memlûklerin Türk-İslam tarihi içerisinde konumu, Memlûklerin siyasi tarihi, Bahrî ve Burcî Memlûkler dönemi, diğer devletlerle ilişkileri, idari, askeri ve ilmi teşkilat, Memlûkler döneminde ilmi ve sanatsal faaliyetler, Memlûkler döneminde sosyal yapı.
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur
Kaynaklar
Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler Döneminde Vezirlik 1250-1517, İstanbul: İsam Yayınları, 2009. Yiğit, İsmail, Memlükler 648-923/1250-1517, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2015. Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler’de Tarih ve Tarihçiler, Ankara: TTK Yayınları, 2020. Düzenli, Aygül, Memlükler Döneminde İktidar-Ulemâ İlişkisi, 2021.
Notlar
Özlem, Doğan, Tarih Felsefesi, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul 1994.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Memlûk Devleti tarihi hakkında ana hatlarıyla bilgi birikimine sahip olur. |
| ÖÇ02 | Memlûklerin Müslüman Türk tarihi içerisindeki yerini kavrar. |
| ÖÇ03 | Memlûk sistemini bilir. |
| ÖÇ04 | Memlûklerin diğer devletlerle ilişkisini açıklar. |
| ÖÇ05 | Memlûklerin siyasi, dini ve askeri teşkilatını karşılaştırır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalının alt bilim dalları ile ilgili klasik kaynakları tanır ve kullanır. | 3 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 2 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | 2 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İslam Tarihinde Memlûk Sisteminin Ortaya Çıkışı | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bahrî (Türk) Memlûk Sultanları I (648-784 / 1250-1382) | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Bahrî (Türk) Memlûk Sultanları II (648-784 / 1250-1382) | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım |
| 4 | Burcî (Çerkes)Memlûk Sultanları I (784-923 / 1382-1517) | Yiğit, İsmail, Memlükler 648-923/1250-1517, İstanbul: Kayıhan, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Burcî (Çerkes)Memlûk Sultanları II (784-923 / 1382-1517) | Yiğit, İsmail, Memlükler 648-923/1250-1517, İstanbul: Kayıhan, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Memlûkler'de Dış Münasebetler I | Ali Aktan (1999). Memlûk-Haçlı Münasebetleri. Belleten, 63, 411-452. doi:10.37879/belleten.1999.411 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Memlûkler'de Dış Münasebetler II | Ali Aktan (1999). Memlûk-Haçlı Münasebetleri. Belleten, 63, 411-452. doi:10.37879/belleten.1999.411 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Mısır Abbasi Hilafeti I | Şengül, İdris, Kur’an Kıssaları Üzerine, Işık Yayınları, İstanbul 1994. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Mısır Abbasi Hilafeti II | Banister Mustafa The Abbasid Caliphate of Cairo (1261-1517):History and Tradition in the Mamluk Court, Basılmamış Doktora Tezi, University of Toronto, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Memlûk İdari Müesseseleri | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler Döneminde Vezirlik 1250-1517, İstanbul: İsam, 2009. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Memlûklerde İktisadi Durum | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Memlûklerde İlmi Hayat | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler’de Tarih ve Tarihçiler, Ankara: TTK Yayınları, 2020. -Yalçın, Mehmet Fatih, Bahri Memlükler'de Dımaşk Kadılkudatları (Yayımlanmamış Doktora Tezi), MÜSBE, İstanbul 2016. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Memlûklerde Kültürel Hayat | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 15 | Memlûklerde Sosyal Durum | Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||