TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS828 |
| Ad | Türk-İslam Edebiyatında Karşılaştırmalı Metin Çözümlemeleri |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi BİLAL ERDEM DAĞISTANLIOĞLU |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi Yasin KARAKUŞ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Türk-İslam edebiyatında (Osmanlı ve Çağatay sahası) münacat, mevlid, nât, tevhid, hilye vd. türlerin gelişimini tarihsel dönemler düzleminde kavrar, yorumlar. Klâsik edebiyatında belli başlı tezkire metinlerini tanır.
Dersin İçeriği
Yüzyıllara göre münacat, mevlit, nât, tevhid ve hilye vd. türlerinin örnekleri ve yazarlarının hayatları hakkında bilgi verilir.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul bulunmamakta.
Kaynaklar
İsmail Hakkı Aksoyak, “Metin Şerhi, Eski Türk Edebiyatı El kitabı”, (Grafiker Yayıları, Ankara). Prof. Dr. Ömür Ceylan, “Tasavvufî Şiir Şerhleri” (Kitabevi Yayınları, İstanbul). Mevlid-name, Fatih Köksal, TDV Yayınları. Türk Edebiyatında Münacat, Abudlhakim Koçin, TDV Yayınları. Ahmed-i Dâî, Ceng-nâme. Hoca Ahmed-i Fakîh, Çarh-nâme. Nezahat Öztekin, “İslâmî Türk Edebiyatına Giriş ve Metin Şerhi” (İzmir). Prof. Dr. Mehmed Çavuşoğlu, “Divanlar Arasında” (Akçağ Yayınları, Ankara). 16. yüzyıl Klasik Türk Edebiyatında Tevhid, Şerife Uzun, TDV Yayınları. Divan Şiirinde Nât, Emine Yeniterzi, TDV Yayınları. Türk Edebiyatında Tevhid, Ali Nihad Tarlan, İstanbul Burhaneddin Matbaası. ERASLAN, Kemal (1986), "Çağatay Şiiri", Türk Dili Türk Şiiri Özel Sayısı-II, Ankara. İNAN, Abdülkadir (1976), "Çağatay Edebiyatı", Türk Dünyası El Kitabı, TKAE Yayınları, Ankara. KÖPRÜLÜ, Fuat (1945), "Çağatay Edebiyatı", İslam Ansiklopedisi, İstanbul.
Notlar
Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî. Muallim Naci, Lugat-i Naci.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Klâsik edebiyatın farklı dönemlerinde yer alan münacat, mevlit, nât, tevhid, hilye vd. türlerin örneklerini karşılaştırırarak değerlendirir. |
| ÖÇ02 | Klasik dönemde (Osmanlı ve Çağatay sahası) yazılmış mensur metinleri çözümleyebilir. |
| ÖÇ03 | Edebi eserlerin içeriklerinin yüzyıllara göre değişimlerini tespit edip, metinleri karşılaştırmalı olarak inceleyebilir. |
| ÖÇ04 | Türk İslam edebiyatının türlerinden Türkçe Kur'an tercümelerinin tarihçesini bilir. |
| ÖÇ05 | Türk İslam edebiyatının örneklerinden sure tefsirleri hakkında bilgi elde eder. |
| ÖÇ06 | Türk tasavvuf edebiyatındaki metinlerin özelliklerini diğerlerinden ayırt eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | 3 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | 1 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Metin şerhi, metin açıklaması, metin incelemesi, metin tahliline ilişkin tanımlar, özellikleri ve aralarındaki farklara ilişkin bilgiler. Klasik Türk şiiri metinlerinin şerhi için bilinmesi gereken temel hususlar. | Bulunmamakta. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Metin İncelemeleri: Fuzuli Divanı ve şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 3 | Metin incelemeleri: Yunus Emre Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap |
| 4 | Metin incelemeleri: Baki Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap, Grup Çalışması, Anlatım |
| 5 | Metin incelemeleri: Nabi Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 6 | Metin incelemeleri: Niyazi-i Mısrî Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma |
| 7 | Metin incelemeleri: Fatih Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 8 | Ara Sınavlar | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Metinlerde kullanılan dilin asırlar içerisindeki değişim seyri ve örnekleri | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 10 | Manzum ve nesir yazıdaki dil farklılıkları | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 11 | Metin incelemeleri: Lutfî Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 12 | Metin incelemeleri: Sekkâkî Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 13 | Metin incelemeleri: Nevâî Divanı Şerhi | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 14 | Metin incelemeleri: Babür Hatıratı | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 15 | Satır arası Kur'an tercümelerinin ilk örnekleri | Okuma ve Metin Çözümleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 16 | Dönemin değerlendirmesi | Metin Çözümleme Uygulamaları | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 3 | 16 | 48 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||