TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | PGÖ812 |
| Ad | Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. FATMA SADIK |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, nitel araştırmanın doğası ve farklı nitel araştırma desenleri hakkında öğrencileri bilgilendirmek, nitel araştırma tasarımı hazırlama, veri toplama aracı geliştirme, veri toplama ve analiz etme becerilerini geliştirmek ve etik kurallar hakkında farkındalıklarını arttırmaktır.
Dersin İçeriği
Bu dersin içeriğinde nitel araştırma paradigmaları, nitel araştırma desenleri, nitel araştırma süreci, nitel veri toplama yöntemleri, nitel verilerin analizi, nitel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik standartları ve etik konuları yer almaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Creswell, J. W. 2016. Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çeviri Ed. M. Bütün ve S. B. Demir. Ankara, Siyasal Kitabevi. Glesne, C. 2013. Nitel araştırmaya giriş. Çeviri Ed. A. Ersoy, P. Yalçınoğlu. Ankara: Anı Yayıncılık. Merriam, S. B. 2013. Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Çev. Ed. S. Turan. Ankara, Nobel Yayınları. Patton, M. Q. 2014. Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çeviri Ed. M. Bütün ve S. B. Demir Ankara, Siyasal Kitabevi. Yıldırım, A. Şimşek, H. 2011. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Notlar
Veri tabanları, makaleler, tezler, kongre kitapları, araştırma raporları, dergiler, videolar, senaryolar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Nitel araştırmanın bilime ve uygulamaya katkısını açıklar |
| ÖÇ02 | Nitel araştırma desenleri arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirler |
| ÖÇ03 | Nitel araştırmada incelenen çeşitli dokümanları ve kullanım amaçlarını açıklar |
| ÖÇ04 | Nitel araştırma sürecinde etik kurallara uygun hareket eder. |
| ÖÇ05 | Nitel araştırma desenlerine uygun farklı örnekleri analiz eder |
| ÖÇ06 | İlgi duyduğu bir konuda özgün bir nitel araştırma tasarısı hazırlar |
| ÖÇ07 | Belirlediği nitel araştırma desenine uygun şekilde veri toplar |
| ÖÇ08 | Toplanan nitel verileri uygun tekniklerle analiz eder |
| ÖÇ09 | Nitel araştırmasında geçerlik ve güvenirlik standartlarını sağlar. |
| ÖÇ10 | Araştırma bulgularını nitel araştırmanın doğasına uygun bir şekilde raporlaştırır |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eğitim bilimleri yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ile uzmanlık düzeyinde geliştirerek derinleştirir. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eğitim bilimlerinin ilişkili olduğu disiplinleri arası etkileşimi kavrayarak, yeni ve karmaşık fikirleri sistematik bir yaklaşımla analiz ederek, değerlendirir | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık bilgilerini kullanarak eğitim bilimleri alanındaki özgün tanımlara ve sonuçlara ulaşır | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eğitim bilimlerindeki yeni fikir ve düşüncelerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapar | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eğitim bilimleriyle ilgili özgün bir konuyu üst düzey araştırma yöntem ve becerilerini, ileri istatistik tekniklerini kullanarak araştırır | 5 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eğitim bilimleri alanına yenilik getiren özgün bir yöntem, düşünce, tasarım veya uygulama geliştirir/ farklı bir alana uygular/ uyarlar | 5 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim bilimleri alanına yenilik getiren veya uygulamayı farklı bir alana uyarlayan özgün bir çalışmayı bağımsız olarak gerçekleştirir | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim bilimleri alanıyla ilgili bilimsel çalışmalarını ulusal veya uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak, alanındaki bilginin genişlemesine katkı sağlar | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim bilimlerine dönük uygulamalarında, yerel ve ulusal düzeyde yaşanan disiplinler arası özgün sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim bilimleri alanında gereksinim duyduğu çeşitli bilgi-iletişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır. | 4 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak, eğitim bilimleri ile ilgili yeni fikir ve yöntemler geliştirir | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eğitim bilimleri alanıyla ilgili teorik ve pratik çalışmalarında etik davranır | 5 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sosyal ilişkileri ve normları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir, gerektiğinde geliştirmeye veya değiştirmeye yönelik eylemleri yönetir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Eğitim bilimleri alanındaki ilgili kişiler ve uzmanlarla alan yetkinliğini, özgün görüş ve düşüncelerini tartışabilecek ve gerektiğinde savunabilecek etkili bir iletişim kurar | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | En az bir yabancı dilde ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar (Avrupa Dil Portföyü C1 düzeyi) | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Eğitim bilimlerine dönük araştırma ve uygulamalarının başarıya ulaşmasında ilgili kurum/ kişilerle işbirliğini sağlar. | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Eğitim bilimleri alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal, kültürel ilerlemeleri topluma tanıtarak, bilgi toplumu olma ve sürdürebilme çalışmalarına katkıda bulunur | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Eğitim bilimleri alanıyla ilgili sorunların kaynaklarını tespit etmede ve çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanır | 5 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bilimsel, toplumsal ve etik konularda yaşanan sorunların çözümüne alan yetkinliğiyle katkı sağlar | 4 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Eğitim bilimleri alanındaki tüm paydaşlara uzmanlık alanının yetkinliğini ortaya koyarak, işlevsel etkileşimle işbirliği sağlar | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Nitel araştırmanın doğası-sosyal bilimlerde paradigmatik dönüşüm | İlgili kaynakları okuma ve konuyla ilgili literatürü inceleme | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım |
| 2 | Nitel araştırmacı olmak/etik kurallar | İlgili kaynakları okuma ve konuyla ilgili literatürü inceleme | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 3 | Nitel araştırma desenleri-Olgubilim ve Anlatı | İlgili kaynakları okuma, olgubilim ve durum çalışması deseninde nitel çalışma örneklerini inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 4 | Nitel araştırma desenleri-Durum çalışması ve Eylem araştırması | İlgili kaynakları okuma, eylem ve anlatı çalışması deseninde nitel çalışma örneklerini inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 5 | Nitel araştırma desenleri- Kültür analizi ve Kuram geliştirme | İlgili kaynakları okuma ve konuyla ilgili literatürü inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 6 | Nitel araştırma tasarısı hazırlama ve sunma | Araştırma desenini belirleme, problem durumunu, araştırma sorularını yazma, örneklem belirleme | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Örnek Olay, Bireysel Çalışma |
| 7 | Gözlem yöntemi | Konuyla ilgili literatürü inceleme ve bir gözlem formu hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Örnek Olay, Bireysel Çalışma |
| 8 | Görüşme yöntemi | Konuyla ilgili literatürü inceleme ve bir görüşme formu hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Örnek Olay, Bireysel Çalışma |
| 9 | Metafor yoluyla veri toplama | İlgili kaynakları okuma ve konuyla ilgili bir makale inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Doküman analizi | İlgili kaynakları okuma ve konuyla ilgili bir makale inceleme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 11 | Nitel araştırmada geçerlik sağlama yöntemleri | İlgili kaynakları okuma ve kendi çalışmasında geçerliği sağlama yöntemlerini açıklama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Nitel araştırmada güvenirlik sağlama yöntemleri | İlgili kaynakları okuma ve kendi çalışmasında güvenirliği sağlama yöntemlerini açıklama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 13 | Nitel veri analizi- Betimsel analiz yöntemi | Araştırma verilerini analiz etme | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma |
| 14 | Nitel veri analizi- İçerik analizi | Araştırma verilerini analiz etme | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma |
| 15 | Nitel bulguların sunulması | Araştırma bulgularını yazma | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 16 | Nitel araştırmayı raporlaştırma | Araştırma bulgularını tartışma, sonuç ve önerilerini yazma | Öğretim Yöntemleri: Gösteri, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Araştırma raporunu tamamlayarak teslim etme | Ölçme Yöntemleri: Proje / Tasarım |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||