TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TDE733 |
| Ad | Dilbilimi I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 5 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN |
Dersin Amacı / Hedefi
Dersin amacı, dilin evrensel yasalarını ve çağdaş kuramlar doğrultusunda nasıl ele alındığını öğretmektir.
Dersin İçeriği
Dersin içeriği, dilbiliminin tarihi ve tanımı, dilbilimin temel kavramlarının ve terminolojisinin tanıtılmasıdır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil, Anaçizgileriyle Dilbilim, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007 Berke Vardar, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Kitabevi, İstanbul 1998 Dilbilim: Temel Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar, (Yayıma Hazırlayan: Ahmet Kocaman), Dil Derneği Yayınları, Ankara 2006 Emel Huber, Dilbilime Giriş, Multilingual Yayınları, İstanbul 2008
Notlar
Ahmet Kocaman, Dilbilim ve Türkçe İncelemeleri.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Dilbilim ile dilbilgisi arasındaki farklılıkları tanır. |
| ÖÇ02 | Dilbilimin temel kavramlarını tanır. |
| ÖÇ03 | Dilbilimin temel kuramlarını tanır. |
| ÖÇ04 | Türkiye´de dilbilim üzerine yapılmış genel çalışmaları tanır. |
| ÖÇ05 | Dilbilim ile dilbilgisi arasındaki benzerlikleri kavrar. |
| ÖÇ06 | Dünyada dilbilim üzerine yapılmış genel çalışmaları tanır. |
| ÖÇ07 | Dilbilim temel terimlerini tanır. |
| ÖÇ08 | Dilbilimin önemli isimlerini tanır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. | 4 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. | 4 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eski ve yeni metinleri değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. | 4 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin gelişimini destekler. | 4 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. | 3 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. | 3 |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. | 3 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkolojiyle ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. | 2 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. | 3 |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. | 3 |
| PÖÇ18 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İletişim, bildirişim, bilişim: insan ve dil | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | Bildirişim kuram ve modelleri | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Dilin İşlevleri | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Dilbilimin doğuşu ve Ferdinand de Saussure | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 5 | Saussure´de temel dilbilim kavram ve terimleri: gösterge, çifteklemlilik, nedensizlik | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Saussure´de temel dilbilim kavram ve terimleri: uzlaşımsallık, çizgisellik | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 7 | Saussure´de temel dilbilim kavram ve terimleri: dizge, dil yetisi, dil-söz | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 8 | ara sınav | kaynak okuma | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 9 | Dil değişmeleri | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Dilbilim açısından dil edinimi | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 11 | Ruhbilim açısından dil edinimi | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Dil edinimi aşamaları | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | İkidillilik | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Dil ediniminde ruhsal ve toplumsal etmenler | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 15 | Genel değerlendirme (I) | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 16 | Genel değerlendirme (II) | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 17 | Final sınavı | kaynak okuma | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 10 | 10 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,56 | ||
| AKTS | 5 AKTS | ||