TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TRKZ303 |
| Ad | Okuma Eğitimi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. BAŞAK KARAKOÇ ÖZTÜRK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. BAŞAK KARAKOÇ ÖZTÜRK
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Okuma becerisinin niteliklerini açıklama, okuma eğitiminin sorunlarını tartışma, okuma yaklaşımlarını ve yöntemlerini karşılaştırma, Türkçe dersi öğretim programları bağlamında okuma becerisini kazanımlar, içerik, etkinlikler, yöntem-teknikler, ölçme-değerlendirme yaklaşımları açısından değerlendirme, okuma eğitiminde üstbiliş stratejilerini kullanma, eleştirel okumanın ve okurun temel niteliklerini açıklama , okuma güçlüklerinin nedenlerini tartışma, okuma alışkanlığını kazandırmada etkili olan rolleri tartışma.
Dersin İçeriği
Okuma becerisinin nitelikleri, diğer dil becerileriyle ilişkisi, okuma eğitiminin sorunları ve ilkeleri, okuma yaklaşımları ve yöntemleri,1981 Türkçe programı ve önceki programlar bağlamında okuma eğitiminin tarihçesi, yapılandırmacı kurama dayanan Türkçe dersi öğretim programlarının okuma becerisi açısından değerlendirilmesi, öğretim programlarında okuma becerisine yönelik kazanımlar, içerik öğrenme-öğretme süreci ile ölçme değerlendirme ögeleri, okuma eğitiminde üstbiliş stratejileri, eleştirel okuma, okuma güçlükleri, okuma alışkanlığının kazandırılmasında okul, aile ve öğretmenin rolü.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2011). Uygulamalı okuma eğitimi. Ankara: Grafiker Yayıncılık. Çiftçi, M. (2006). Eleştirel okuma. Belleten, 55-80. Heilman, A., Blair, T. ve Rupley, W. (1986). Principles and Practices of Teaching Reading. (6. Baskı). USA: Charles E. Merrill Publishing. İşeri, K. (1998). Okuma ediniminin eğitimsel işlevi. Tömer Dil Dergisi, 70, 5-18. Göktürk, A. (1988). Okuma uğraşı. İstanbul: İnkılap Kitapevi. Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1995). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi. MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6,7,8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi. MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB (2017). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. MEB (2018). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. MEB (2019). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Razon, N. (1982). Okuma güçlükleri. Eğitim ve Bilim, 39, 11-18.
Notlar
Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2011). Uygulamalı okuma eğitimi. Ankara: Grafiker Yayıncılık. Çiftçi, M. (2006). Eleştirel okuma. Belleten, 55-80. Heilman, A., Blair, T. ve Rupley, W. (1986). Principles and Practices of Teaching Reading. (6. Baskı). USA: Charles E. Merrill Publishing. İşeri, K. (1998). Okuma ediniminin eğitimsel işlevi. Tömer Dil Dergisi, 70, 5-18. Göktürk, A. (1988). Okuma uğraşı. İstanbul: İnkılap Kitapevi. Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1995). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi. MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6,7,8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi. MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB (2017). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. MEB (2018). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. MEB (2019). İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Razon, N. (1982). Okuma güçlükleri. Eğitim ve Bilim, 39, 11-18.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Okuma becerisinin niteliklerini okur, yazar, metin bağlamında açıklama. |
| ÖÇ02 | Okuma eğitiminin sorunlarını ve ilkelerini tartışma. |
| ÖÇ03 | Okuma yaklaşımlarını ve yöntemlerini açıklama. |
| ÖÇ04 | 1981 Türkçe öğretim programı ve öncesindeki öğretim programları bağlamında okuma eğitiminin tarihçesini özetleme. |
| ÖÇ05 | 2006 Türkçe dersi öğretim programının ögelerini okuma becerisi açısından değerlendirme. |
| ÖÇ06 | 2015, 2017 ve 2019 Türkçe dersi öğretim programlarını okuma becerisi açısından karşılaştırma. |
| ÖÇ07 | Okuma eğitiminde üst biliş stratejilerini kullanma. |
| ÖÇ08 | Okuma güçlüklerinin nedenlerini açıklama. |
| ÖÇ09 | Eleştirel okumanın ve okurun temel niteliklerini açıklama. |
| ÖÇ10 | Okuma alışkanlığını kazandırmada etkili olan rolleri tartışma. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil eğitiminin temel kavram ve terimlerini açıklar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyatın temel kavramlarını, Türk ve dünya edebiyatının başlıca yazar ve eserlerini bilir. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçenin anlama (dinleme ve okuma) ve anlatma (konuşma ve yazma) becerilerini; bilişsel, duyuşsal ve psikomotor yönüyle bilir. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi ve dil bilimin yeri ve önemini belirler. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkçe öğretimi ile ilgili öğretim programları, öğretim strateji, yöntem ve teknikleri ile ölçme ve değerlendirme bilgisine sahiptir. | 4 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yerini, Türkçenin tarihî gelişimini ve bu gelişime bağlı olarak yaşanan değişimleri inceler. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe dil bilgisini (ses, şekil, yapı, anlam, köken, söz dizimi vb.) tüm alanlarıyla ayırt eder. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencinin gereksinimine uygun Türkçeye ilişkin materyal geliştirir ve etkinlik tasarlar. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Tüm dil becerilerini (okuma, yazma, dinleme, konuşma) geliştirmeye yönelik yöntem ve teknikleri kuramsal ve uygulamalı olarak gerçekleştirir. | 5 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe dersi öğretim programlarını ve Türkçe öğretiminde kullanılan materyalleri (Türkçe ders kitapları, görsel ve basılı malzemeler, maketler vb.) çok yönlü (biçim, içerik vb.) ve eleştirel bir bakış açısıyla inceler. | 4 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ana dili Türkçe olanlara, yabancılara, Türk soylulara ve iki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretiminin benzerlik ve farklılıklarını ayırt eder. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Arap alfabesiyle yazılı Türkçe metinleri okur. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Soyut işlemler dönemine geçiş yapmış öğrencilerin dil öğrenme durumlarını ve okudukları kaynakları değerlendirir. | 4 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçeyi sözlü ve yazılı iletişimde iyi ve doğru olarak kullanır. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe öğretiminde başvurulan mevcut ve yeni yaklaşım, yöntem, teknik ve stratejileri kullanır. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkçe öğretimine ilişkin kazandığı bilgi ve becerileri, okullarda gözlem ve uygulama boyutlarıyla ortaya koyar. | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi ve becerileri Türkçe öğretmenliğine uyarlar. | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Etkili iletişimin ögeleri olan empati, aktif dinleme, ben dili kullanımı ve çatışma çözme becerilerini vb. verimli bir şekilde gerçekleştirir. | 3 |
| PÖÇ19 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencilerin seviyelerine uygun edebî ve öğretici metinleri Türk ve dünya edebiyatı ürünlerinden seçer. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçe ve yabancı dilde bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin olarak kullanır. | |
| PÖÇ21 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkçe öğretimiyle ilgili sorunları tanımlar, olay ve olguları kavramsallaştırır, bilimsel yöntem ve tekniklerle inceler, verileri yorumlar ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirir. | 3 |
| PÖÇ22 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrencilerin dil kazanımlarını farklı yöntemler kullanarak çok yönlü değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Uygulamalarda, bireysel ve grup çalışmalarında, karmaşık sorunları çözmek için sorumluluk alır ve aldığı görevi etkin bir şekilde yerine getirir. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Okuma becerisinin nitelikleri ve okur, yazar, metin bağlamında açıklanması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Okuma eğitiminde yaşanan sorunlar | Musa Çifci, Okuma eğitiminin sorunlarına yönelik kitap bölümü | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | 1981 programı ve öncesi bağlamında okuma eğitiminin tarihçesi | Cahit Kavcar, Ferhan Oğuzkan ve Sedat Sever, Türkçe Öğretimi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | 2006 Türkçe dersi öğretim programında temel beceriler ile okuma becerisine yönelik amaç ve kazanımlar | 2006 Türkçe dersi öğretim programı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 5 | 2006 Türkçe dersi öğretim programında okuma becerisine yönelik içerik, etkinlikler, yöntem ve teknikler ile ölçme-değerlendirme anlayışı | 2006 Türkçe dersi öğretim programı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 6 | 2015 Türkçe dersi öğretim programında okuma becerisi | 2015 Türkçe dersi öğretim programı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 7 | 2017 Türkçe dersi öğretim programında okuma becerisi | 2017 Türkçe dersi öğretim programı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 8 | Ara Sınav | Ara sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | 2019 Türkçe dersi öğretim programında okuma becerisi | 2019 Türkçe dersi öğretim programı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 10 | Okuma eğitiminde üst biliş stratejilerinin önemi | Okuma eğitiminde kullanılan stratejileri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 11 | Okuma eğitiminde karşılaşılan okuma güçlükleri | Norma Razon'un Okuma Güçlükleri makalesinin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Eleştirel okuma ve okurun nitelikleri | Musa Çifci'nin Eleştirel Okuma başlıklı makalesinin okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Okuma alışkanlığını kazandırmada okul, öğretmen ve ailenin rolü | Okuma eğitiminde karşılaşılan okuma güçlükleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 14 | Okuma becerisi ile ilgili makale tarama | Okuma becerisi ile ilgili makale tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 15 | Okuma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlik örnekleri | Okuma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlik örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 7 | 7 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 109 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,36 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||