TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | OMZ301 |
| Ad | Taşıt Dinamiği |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 5. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ALİ KESKİN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. ALİ KESKİN
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Araçlar, Araç dinamiği, Araçlar sınıflandırılması, araca etki eden kuvvetler, Araç Özellikleri, Araç Enerji Dönüşümü, Motorlar türleri ve sınıflandırılması, Isı ve iş, Verimlilik, Motor gücü tork ve verimlilik eğrileri, İletim sistemi, Yürüyen aksam Dinamik tasarımı anlamak yeteneği, Volumetrik termal ve mekanik verimlilik, araçlar, Süspansiyon sistemleri, hareket denklemleri belirlenmesi için Lagrange Yöntemine Aerodinamik yük, sistemlerin Matlab / Simulink modelleme, dörtte araba modeli, Yarım araba ve Vücut Rulo Modu, Tam araba Titreşimli Model, dinamik hareket analizi için direksiyon kinematiği, Modelleme ve araç sistemleri kontrolü konularında bilgi ve beceri kazandırmak. Öğrenci taşıt dinamiği ile ilgili hesaplamaları yapabilecektir.
Dersin İçeriği
Yuvarlanma direnci, İvme direnci, Hava direnci, Transmisyon direnci, Yokuş direnci, Rüzgar direnci, Taşıtın fiziksel davranışı, Hareket direnç, Yanal kuvvetler, Aerodinamik direnç, Aerodinamik direnç gücü, Yanal kuvvetler, Doğrusal kuvvetler, Matematiksel ve fiziksel ifadeler, Motor ve taşıt performansı, Kavramalarda hareket iletimi, Moment ve güç hesabı, Hidrolik güç iletimi, Elektrikli kavrama, Tablo değeri okuma, Güç ve moment iletimi, Dişli oranı, Tahrik kuvveti, Transmisyon verimi, Mekanik vites kutusu, Otomatik vites kutusu, Diferansiyel dişli oranı, Hareket iletimi, Şaft, Dinamik ve statik yükle Moment ve güç iletimi, Lastik malzemeleri, Tekerleklerin statik ve dinamik hareketleri, Jant malzemesi, Motor performans değerleri, Yol-zemin şartları, Yol tekerlek ilişkisi, Yol-hız ilişkisi, Tablolar, Hidrolik sistemler, Hidrolik sızdırmazlık elamanları, Fren sistemi ile ilgili ampirik ifadeler, Fren sistemleri, Yol-zemin bilgisi, Fren dağıtım ve kumanda sistemleri, Taşıtın yol hareket karakteristikleri, Taşıtlarda hareket dirençleri, Taşıtlarda savrulma ve yanal kayma, Taşıtlarda düzgün doğrusal hareketler,Geometrik hesaplamalar,Hareket denklemlerinin belirlenmesi için Lagrange metodunun kullanılması, Sistemlerin Matlab/Simulink modeli, Amortisörler, Salıncak kolları, Direksiyon sistemi geometrik hesaplamalar, Dönüş açısı, Direksiyon dönme merkezi,Hidrolik sistemler ile ilgili hesaplamalar, Elektrikli sistemler ile ilgili hesaplamalar, Direksiyon dişli oranları hesabı.
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur
Kaynaklar
Taşıt Mekaniği-Prof. Dr. Selim Çetinkaya-NOBEL AKADEMİK YAYINCILIK
Notlar
Başka bir kaynağa gerek duyulmamaktadır.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Taşıt tasarımının temel ilkelerini listeler. |
| ÖÇ02 | Taşıt üzerine etkiyen kuvvetleri açıklar |
| ÖÇ03 | Taşıt karakteristiklerini ayırt eder. |
| ÖÇ04 | Taşıtta enerji dönüşümünü hatırlar. |
| ÖÇ05 | Motor tipleri ayırt eder. |
| ÖÇ06 | Isı ve iş, verim, motor gücü, tork ve verim eğrilerini sıralar. |
| ÖÇ07 | Aktarma organlarının sürüş dinamiklerine etkisini sıralar. |
| ÖÇ08 | Hacimsel, ısıl ve mekanik verimi ayırt eder. |
| ÖÇ09 | Taşıtlardaki aerodinamik yüklerin süspansiyon sistemlerine etkisini sıralar. |
| ÖÇ10 | Hareket denklemlerinin için Lagrange metodu ile sistemlerin Matlab/Simulinkte modellenmesini yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Matematik, fen bilimleri ve Otomotiv mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgiyi ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanır. | 5 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Otomotiv mühendisliği alanındaki uygulamalarda karmaşık mühendislik problemlerini saptar, tanımlar ve bilimsel yöntemlerle çözer. | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Otomotiv mühendisliği alanında, gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında belirli gereksinimleri karşılayan karmaşık bir sistem, süreç, cihaz veya ürünü tasarlar ve bu süreçte modern tasarım yöntemlerini etkin bir şekilde uygular. | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Otomotiv Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma amacıyla bilişim teknolojilerinden yararlanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Otomotiv mühendisliği alanında karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlar, deney yapar, veri toplar, sonuçları analiz eder ve yorumlar. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Disiplin içi (Otomotiv Mühendisliği) ve çok disiplinli takımlarda bireysel ve ekip üyesi olarak etkin biçimde sorumluluk alır. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Otomotiv mühendisliği ile ilgili mevzuata hakim olma ve mesleki etik sorumluluk bilincini kazanır. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin bilincinde olma ve otomotiv mühendisliği alanında kendini sürekli geliştirerek yeniler. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Otomotiv mühendisliği alanı ile ilgili Türkçe/İngilizce sözlü ve yazılı şekilde iletişim kurabilme, rapor yazabilme, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme ve iletişim teknolojilerini kullanabilme becerisi kazanır. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Proje tasarlama ve yönetme bilgilerini kullanarak, otomotiv mühendisliği uygulamalarına ilişkin yeni fikirler geliştirme ve gerçekleştirilmesi yönünde girişimde bulunur. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Otomotiv Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın otomotiv mühendisliği alanına yansıyan sorunları ve çözümlerinin hukuksal sonuçları hakkında farkındalığa sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Taşıt tasarımı, taşıt dinamikleri,tarihsel gelişim,taşıt dinamikleri çalışmaları,sürücü-araç müdaheleleri, taşıtların sınıflandırılması konuları açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Taşıtlara etki eden kuvvetler, harekete direnen kuvvetler, taşıt karakteristikleri, taşıt enerji dönüşümü, taşıt enerji dengesi hesaplamaları yapılır | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 3 | Motor tipleri ve sınıflandırılması konuları açıklanır, ısı ve iş, verim hesaplamaları yapılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 4 | Motorun güç ve sürüş torku, motor verim eğrileri, yakıt tüketimi, ideal motor performansı konuları açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Aktarma sistemleri, güç ve tork, vites kutusu ve kavrama dinamikleri, pervane-aktarma milleri sistemleri detaylıca açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 6 | Hacimsel,ısıl ve mekanik verim hesaplamaları yapılır, lastikler ve malzeme içeriği, temas kuvvetleri ve tork, lastik kodları detaylıca açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 7 | Taşıtlar üzerinde oluşan aerodinamik yükler, taşıt üzerindeki aerodinamik kuvvetler hesaplanır ve taşıta uygulanma anları tartışılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınav | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Süspansiyon sistemleri, kaster konfigürasyonu, toe-in ve toe-out, kamber konfigürasyonunun araç üzerindeki etkileri tartışılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Hareket denklemlerinin belirlenmesi için Lagrange metodu açıklanır, sistemlerin Matlab/Simulink modelilerinin oluşturulması hakkında fikir alışverişi yapılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Çeyrek araba modeli, bisiklet araçlar ve gövde-yüzey modu, yarım araç ve gövde yuvarlanma modu, tam araç titreşim modeli konuları detaylıca açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Kütle merkezi analizi ve modellenmesi yapılır, direksiyon kinematikleri, direksiyon mekanizması detaylıca açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 13 | Dinamik hareket analizi için modelleme yapılır ve taşıt sistemlerinin kontrolü hakkında tartışılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Taşıt kontrolü ve sürüş yardımcı sistemleri açıklanır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 15 | Otomobil şasisi: Mühendislik temelleri, tipleri ve tipik yapıları tartışılır. | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ders notlarından ve kitaptan ilgili bölüme çalışılacaktır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 100 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,00 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||