TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | BT027 |
| Ad | Balıklarda Ağır Metal Toksisitesi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. GÜLÜZAR ATLI |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. GÜLÜZAR ATLI
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Sucul ekosistem toksisitesinde ağır metallerin rolü, toksik cevpta sucul organizmalar arasındaki farklılıklar, metallerin alınım ve atılım mekanizması, metabolik sistemde duyarlı belirteçlerin özellikleri, enzimatik ve enzimatik olmayan parametrelerin toksik cevaptaki rolü
Dersin İçeriği
Balıkların ağır metallere hücresel düzeyde verdikleri cevaplar; ksenobiyotik metabolizması, metal toksisitesi, alınım ve atılım mekanizmaları, balıklarda özgün detoksifikasyon organları, toksik cevapta duyarlı biyo-belirteçlerin önemi, özgün biyo-belirteçlerin özellikleri, akut ve kronik toksik etkide çeşitli organizmaların verdiği olası tepkiler, metal toksisitesine bağlı DNA hasarı, DNA onarımı, reaktif oksiyen türleri, oksidatif stres, antioksidan sistem ve parametreleri, ozmoregülasyon sistem ve Adenozin trifosfatazlar, ekotoksikolojide erken uyarı sistemi olarak kullanılan çeşitli yöntemler anlatılmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Su kirliliği ve balık fizyolojisi (A.G. Heath)
Notlar
Akuatik toksikoloji makaleleri
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Temel toksisite mekanizmalarıını açıklar. |
| ÖÇ02 | Balıkların ağır metallere hücresel düzeyde verdikleri cevaplar ile ilgili kavramları tanımlar. |
| ÖÇ03 | Ksenobiyotik metabolizması ile ilgili mekanizmaları kavrar. |
| ÖÇ04 | Metallerin alınım mekanizmaları hakkında temel bilgileri açıklar. |
| ÖÇ05 | Metallerin atılım mekanizmaları hakkında temel bilgileri açıklar. |
| ÖÇ06 | Toksik cevapta duyarlı biyo-belirteçlerin önemi ve özelliklerini tanımlar. |
| ÖÇ07 | Akut toksik etkide çeşitli organizmaların verdiği olası tepkileri yorumlar. |
| ÖÇ08 | Kronik toksik etkide çeşitli organizmaların verdiği olası tepkileri yorumlar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak, aynı veya farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir, derinleştirir ve istatistik metotları kullanarak analiz eder ve yorumlar. | |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi teşhis eder, araştırma yöntemlerini kullanarak çözer. | 4 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar ve yeni bilgiler oluşturur. | 5 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirir ve sorumluluk alarak çözüm üretir. | |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetler ve bu değerleri öğretir. | |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunlarını çözmek ve araştırma yöntemlerini kullanarak gerekli düzeyde iletişim kurar. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Biyoteknoloji alanında bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme ve derinleştirebilme yetisini kazanır | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurar. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Biyoteknolojik ürün elde edilirken dikkat edilmesi gereken etik kuralları bilir. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Uzman kişiler ile alanındaki konuların tartışılmasında özgün görüşlerini savunur ve alanındaki yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Ders içeriğiyle ilgili literatür ve kitapların tanıtımı | Konuyla ilgili ders içeriklerinin hazırlanması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Metallerin özellikleri, alınım ve atılım mekanizmaları | Konuyla ilgili görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Oksidatif stres ve reaktif oksijen türler, | Konuyla ilgili makalelerin özetlenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 4 | Antioksidan sistem enzimatik mekanizma parametreleri | Konuyla ilgili ders notlarının hazırlanması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 5 | Toksisitede antioksidan sistem cevabı | Konuyla ilgili makalelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 6 | Glutatyon metabolizmasının rolü | Konuyla ilgili görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 7 | Metallerin nörotoksik etkisinde AChE'nin fonksiyonu | Konuyla ilgili kitap bölümlerinin özetlenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınav | Ödev ve Soru hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Performans Değerlendirmesi |
| 9 | Metallothioneinler (MT) | Konuyla ilgili makale ve görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | MT ile GSH metabolizması bağlantısı | Konuyla ilgili görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Çevresel faktörlerin ağır metal toksisitesine etkileri | Konuyla ilgili notların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 12 | Osomoregülasyon sistemine metal toksisitesinin etkisi | Konuyla ilgili makalelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 13 | Membran taşıma sistemlerine (ATPaz'lar) metallerin toksik etkileri | Konuyla ilgili görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Sucul canlılarda akut metal toksisitesi | Konuyla ilgili makale ve kitap özetlerinin çıkarılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri |
| 15 | Sucul canlılarda kronik metal toksisitesi | Konuyla ilgili görsel slaytların hazırlığı | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Soru hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Soru hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Performans Değerlendirmesi, Sözlü Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 154 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,16 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||