TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | IHS115 |
| Ad | Osmanlı Türkçesi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK (B Grubu) (Sor. Öğr. Ele.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Osmanlı Türkçesi döneminde yazılmış, basılmış Arap harfli metinleri okuyup anlayabilme becerisi kazandırmaktır.
Dersin İçeriği
Osmanlı Türkçesinin harflerinin ve yazısının öğretimi, Osmanlı Türkçesi döneminde yazılmış Arap harfli Türkçe metinleri okuma ve anlama çalışmaları yapılacaktır.
Dersin Ön Koşulu
ön koşul yoktur.
Kaynaklar
Hayati Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 1, İstanbul 2003. Prof. Dr. Mehmet Kanar, Osmanlı Türkçesine Giriş, İstanbul 2012.
Notlar
Faruk Kadri Timurtaş, Osmanlı Türkçesine Giriş, İstanbul 1987.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Osmanlı Türkçesi adlandırmasının hangi dönemleri kapsadığını bilir. |
| ÖÇ02 | Osmanlı Türkçesinde kullanılan yazı şekil ve karşılıklarını yazabilir. |
| ÖÇ03 | Osmanlı Türkçesinde kullanılan yazı şekil ve karşılıklarını okuyabilir. |
| ÖÇ04 | Transkripsiyon alfabesini tanır ve çevriyazıda kullanabilir. |
| ÖÇ05 | Osmanlı Türkçesinde yer alan kelimelerin kökenini bilir. |
| ÖÇ06 | Osmanlı Türkçesi sözlüklerinden yararlanabilir. |
| ÖÇ07 | İncelediği metnin Arapça, Türkçe, Farsça dillerinden hangisi olduğunu ayırt edebilir. |
| ÖÇ08 | Osmanlı Türkçesinde el yazması ve matbu metinleri ayırt edebilir. |
| ÖÇ09 | Osmanlı Türkçesi metinlerini okuyabilir. |
| ÖÇ10 | Osmanlı Türkçesi elifbasıyla yazı yazabilir. |
| ÖÇ11 | Osmanlı Türkçesindeki kaynaklardan tarih, edebiyat çalışmalarında doğrudan yararlanabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Dini´´nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. | 1 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okur, açıklar ve yorumlar. | 1 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır, elde edilen bilgiyi değerlendirir ve kullanır. | 2 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemleri tespit eder ve çözüm üretir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. | 5 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder ve sorgular. | 3 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışları destekler. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. | 2 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir, bir arada yaşama kültürünü destekler. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 4 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Türklerin kullandığı yazı sistemlerinin tanıtımı | Uygur, Göktürk ve Arap harfli Türkçe metin örnekleri hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Osmanlı Türkçesinde Arap Harflerinin Kullanımı | Türkçe metinlerin Arap harfli çeşitli formlarından ve tarihsel dönemlerinden metin örnekleri hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Osmanlı Türkçesinde Arap harflerine ilave yazı şekilleri ve Türkçeye uyarlanması | Öğrencilerin yazabileceği kısa örnek cümleler seçilip hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Elifba, harekeler, bitişen ve bitişmeyen harflere ilişkin yazma okuma çalışmaları | Harflerin bitişme özelliklerini gösteren kaynaklardan örnekler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Türkçe kelimelerde ünlülerin yazılışı, ünsüzlerin özellikleri hakkında örnek yazma okuma çalışmaları | Osmanlı Türkçesi metinlerinde Türkçe ünlülerin çokça yer aldığı metin örnekleri hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Gösterip Yaptırma |
| 6 | Türkçede zamirlerin yazılışı, nazal n harfinin kullanım şekilleri | Osmanlı Türkçesi metinlerinde Türkçe zamirlerin çokça yer aldığı metin örnekleri hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Türkçe yapım eklerinin yazılış kuralları | Osmanlı Türkçesi metinlerinde Türkçe yapım eklerin çokça yer aldığı metin örnekleri hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev |
|
| 9 | Osmanlı Türkçesindeki Arapça kelimelerin yapı özellikleri | Osmanlı Türkçesindeki Arapça kelimelerin ism-i fail, ism-i mef'ul, ism-i mekan vs. yapılarını gösteren çizelge hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma |
| 10 | Osmanlı Türkçesindeki Arapça tamlamaların yazılış ve okunuş özellikleri | Osmanlı Türkçesi metinlerinde sıkça Arapça tamlama örnekleri olan metinler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Osmanlı Türkçesindeki Arapça, sayı, takvim kelimelerinin özellikleri | Osmanlı Türkçesi metinlerinde sıkça Arapça tamlama örnekleri olan metinler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Osmanlı Türkçesinde belirli kelime ve ifadelerin özellikleri | Konuya ilişkin örnekler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Osmanlı Türkçesindeki Farsça kelimelerin yapı özellikleri | Konuya ilişkin örnekler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Osmanlı Türkçesindeki Farsça tamlamaların özellikleri | Konuya ilişkin örnekler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 15 | El yazması Türkçe metinlerin özellikleri | Konuya ilişkin örnekler hazırlanacaktır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 4 | 4 | 16 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 77 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,08 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||