TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET120 |
| Ad | Embriyoloji |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | TB Temel Bilim Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. Alper ÇELENK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Arş.Gör.Dr. Alper ÇELENK
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Kanatlı ve memelilerde dölleme-döllenme ile başlayan doğum ve kuluçkadan çıkış öncesi yavru gelişimindeki aşamaları ile bu aşamalardaki farklılıkların canlılar türleri arasındaki farklarının belirlenmesi embriyolojinin amacını oluşturmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu derste embriyolojini tanımı, tariçesi, kullanılan terimler, ovulasyon döllenme ve zigot oluşumu ile embriyo oluşumundaki gelişim safhası ile bu gelişmde rol oynayan organ ve hormonlar ile dokuların özellikleri verilmektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları.
Notlar
Ders notu ve Güncel literatür
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Kanatlı ve memeli hayvanların genital sistemini tanımlar. |
| ÖÇ02 | Gametogenezisi tanımlar. |
| ÖÇ03 | Hayvan türlerine göre yarıklanmaları ayırt eder. |
| ÖÇ04 | Hayvan türlerine göre plasentasyon ve plasenta türlerini açıklar. |
| ÖÇ05 | Embriyonal implantasyonun nasıl olduğunu betimler. |
| ÖÇ06 | Yavru zarları ve gebelikteki fonksiyonlarını açıklar. |
| ÖÇ07 | Germ yapraklarından hangi organ ve dokuların şekillendiğini belirtir. |
| ÖÇ08 | Kongenital anomalilerin oluşum nedenlerini sıralar. |
| ÖÇ09 | Anomalilerin isimlerini yazar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 2 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | 1 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Embriyoloji dersine giriş, tanımı, diğer bilim dalları ile ilişkisi, tarihçesi, kullanılan terimler. | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Gametogenezis; germ hücrelerinin erkek ve dişi gametlere dönüşmesi, erkek genital sistemin histofizyolojisi, eklenti bezleri, | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Dişide genital sistem histofizyolojisi; ovaaryumun yapısı, folliküler gelişmenin aşamaları, tuba uterinanın yapısı, uterusun yapısı, serviks uterinin yapısı, vaginanın yapısı, vulvanın yapısı, klitorisin yapısı, uretranın yapısı, labium yapısı, genital siklusun aşamaları, kanatlılarda dişi genital sistemin bölümleri ve yapısı | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Fertilizasyon ve yalancı gebelik; memelilerde dişi genital kanalda sperm taşınması, ovositin taşınması, ovosit ve spermatozoonun yaşam süreleri, gametlerin birleşmesi, fertilizasyon reaksiyonu, parthogenesis, cinsiyet ayırımı, ovosit sitoplazmasının organizasyonu, ovosit tipleri ve bölünmeleri, yalancı gebelik, veteriner hekimlikte invitro fertilizasyon ve embriyo transferi | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Evcil hayvan zigotlarında yarıklanmalar; yarıklanma ve blastomer oluşumu, memeli hayvanlarda bölünmeler, morula ve blastula, kanatlı hayvanlarda bölünmeler, morula ve blastula, amphioxusta bölünmeler, morula ve blastula, amfibilerde bölünmeler, morula ve blastula, yarıklanma ve blastulasyon süresince moleküler aktiviteler | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Gasturlasyonun oluşması; gastrulasyon, amphioxus embriyolarında gastrulasyon, amfibi embriyolarında gastrulasyon, kanatlı embriyolarında gastrulasyon, memeli hayvanlarda germ yaprakarının kökeni, gastrulasyon süresince metabolizma, embriyonal duplikasyonlar ve ikizlikler | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Nörülasyon ve somitlerin şekillenmesi; korda dorsalis ve nöyral plağın şekillenmesi, notokord ve nöyral induksiyon, yeni oluşan embriyoda mezoderm | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Arasınav sorularının hazılanlaması | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi |
| 9 | Ekstraembriyonal keseler ve plasenta; kanatlılarda ekstraembriyonal keseler, ekstraembriyonal keselerle olan ilişkilerine göre korionun isimlendirilmesi, plasenta, plasenta türleri, implantasyon ve aşamları, hayvan türlerinde implantasyon, plasentanın işlevi, dış gebelik, kongenital anomaliler, implantasyon, dış gebelik, kongenital anomaliler | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Kas dokunun oluşması; iskelet kasının oluşması, kalp kasının oluşması, bağ dokunun oluşumu, omurların ve kaburgaların oluşması, ekstremitelerin gelişmesi, gövde kol ve bacak kaslarının gelişmesi, ekstremite kasları, kraniyofasiyal iskeletin gelişimi, baş bölgesi kasların gelişimi | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Sinir sistemi; nöyron, nöyral tüpün oluşması, omuriliğin gelişimi, beyin gelişimi, beyin bölümlerinin gelişmesi, perifer sinir sistemi, perifer sinirlerin sınıflandırılması, somatik efferent ve somatik afferent sistemler, otonom sinir sistemi | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Duyu organları; göz, göz merceğinin oluşumu, lensin farklılaşması, iris ve siliar cisimin oluşumu, koroid katı ve skleranın oluşumu, korneanın oluşumu, iç kulak oluşumu, orta kulak oluşumu, dış kulak oluşumu, deri ve epidermal organların oluşumu | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Ağız boşluğu ile ilgili organların gelişmesi-Kardiyovasküler sistem oluşumu; damak oluşumu, burun boşluğu, diş oluşumu, tükrük bezi oluşumu, yutak kavislerinin oluşması, dil oluşumu, arterlerin oluşumu, kalbin oluşumu | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Üriner sistem oluşumu; ürogenital sinus oluşumu, internal kanalların oluşumu, mezonefroz, pronefroz, metanefroz oluşumları ve dişi ve erkek genital kanalların oluşumu | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Sindirim sistemi oluşumu;ön bağırsak ve özefagusun oluşumu, midenin oluşumu,büyük omentum ve mezenterlerin oluşumu, bağırsakların gelişmesi, kloakanın bölümlenmesi, karaciğer ve safra kesesinin oluşumu, pankreasın oluşumu, solunum sisteminin oluşması, akciğer ve traheanın oluşması | Zık, Berrin. (2014). **Genel Embriyoloji**. Nobel Tıp Kitabevleri. Sadler, T. W. (2019). **Langman’s Medical Embryology** (14. baskı). Wolters Kluwer. Ders notları. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 0 | 0 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 50 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,00 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||