Genel Bilgi
Kod | VET239 |
Ad | Fizyoloji II |
Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
AKTS | 4 AKTS |
Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
Eğitim Dil | Türkçe |
Seviye | Lisans Dersi |
Tür | Normal |
Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR |
Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Prof. Dr. HİKMET YETER ÇOĞUN (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Farklı hayvanlarda beslenme fizyolojisi ile mide-barsak fonksiyonunun genel kuralları, sindirim olaylarının öğrenilmesi. Solunum, boşaltım, üreme organlarının görevleri ve sinirsel denetimlerinin öğrenilmesi. Kardiyovasküler sistemin yapı ve görevlerinin öğrenilmesi. Hormonal denetim sisteminin fonksiyonlarının öğrenilmesi. Beden ve çevre ısısı ilişkileri ve duyu organlarının yapı ve görevlerinin öğrenilmesi.
Dersin İçeriği
Bu ders; beden ve çevre ısısı ilişkileri ve duyu organlarının yapı ve görevleri, karşılaştırmalı sindirim sistemi fizyolojisi, solunum, boşaltım, üreme, endokrin sistemleri ve bunların fizyolojik mekanizmalarını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Bulunmamaktadır
Kaynaklar
Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000
Notlar
İlgili literatür, ders notları, sunular ve konu ile ilgili video görseller.
Dersin Öğrenme Çıktıları
Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
---|---|
ÖÇ01 | Farklı hayvanlarda beslenme fizyolojisi ile mide-barsak fonksiyonunun genel kuralları, sindirim olaylarının öğrenir. |
ÖÇ02 | Solunum, boşaltım, üreme organlarının görevleri ve sinirsel denetimlerini öğrenir. |
ÖÇ03 | Endokrin sistemi öğrenir. |
ÖÇ04 | Vücut asit-baz dengesinin akciğerler ve böbrekler yoluyla regülasyonunu kavrar. |
ÖÇ05 | Beyin-Organ-Hücre fonksiyonlarının hormonal yolaklar ile kontrollerini kavrar. |
ÖÇ06 | Metabolik asidoz-alkalozun düzeltilme mekanizmalarını kavrar ve uygular. |
ÖÇ07 | Sindirim sistemi fizyopatolojilerini anlar ve tedavi protokollerini uygular. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
---|---|---|---|
PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri bakımından tanır. | 5 |
PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | 4 |
PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
PÖÇ04 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | 3 |
PÖÇ05 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | 2 |
PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Canlıların yapı taşlarını, hücresel düzeydeki bileşenlerini ve vücutta oluşan kimyasal süreçleri bilir. | |
PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal süreçleri kullanmayı gerçekleştirir. | 2 |
PÖÇ08 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olmak ve bu değerleri savunma becerisini gösterir. | |
PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | |
PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını bilir. | |
PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini bilir. | |
PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İlaçları mevzuata uygun olarak reçete eder ve uygular. | |
PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvanlarda zehirlenmelerin tanı ve genel tedavi ilkelerini uygular. | |
PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının genel tanı ve tedavi protokollerini bilir. | |
PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyogüvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik olarak tanır ve uygun önlemleri almayı bilir. | 4 |
PÖÇ17 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda sistematik nekropsi yapar, bulguları değerlendirir, dokuları saklama yöntemlerini bilir ve gerekli laboratuvarlara yönlendirir. | |
PÖÇ18 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkileri bilir. | |
PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
PÖÇ20 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerini kullanır. Post operatif süreçte hastaların değerlendirme ve izlemini yapar. | |
PÖÇ21 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon ve anestezi yöntemlerini bilir ve uygular. | 5 |
PÖÇ22 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ağrıyı yönetiminin yöntemlerini bilir ve uygular. | 5 |
PÖÇ23 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarının ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
PÖÇ24 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
PÖÇ25 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
PÖÇ26 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde, hastalıkların klinik tanı ve tedavi protokollerini belirler. | |
PÖÇ27 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların ve/veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların hijyenik üretim, imalat, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknoloji bilgiyi bilir. | |
PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Tüketime sunulan hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yapar. | |
PÖÇ29 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Çevre ve veteriner halk sağlığı konularında duyarlılık kazanır. | |
PÖÇ30 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları takip eder ve gerektiğinde kullanır. | |
PÖÇ31 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını bilir. Radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene gerçekleştirir. | |
PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale eder ve ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
PÖÇ33 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türüne göre bakım-besleme protokollerini hazırlar. | |
PÖÇ34 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Evcil hayvanların fiziksel durumunu, refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek hayvan sahiplerine yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında bilgi verir. | |
PÖÇ35 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için yaşam boyu öğrenme ve eğitim yöntemlerini bilir. | |
PÖÇ36 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışma bilinci kazanır. | |
PÖÇ37 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Hasta sahipleri, toplum, meslektaşlar ve ilgili makamlarla uygun bir dil kullanarak uygun bir şekilde iletişim kurma yeteneği kazanır. | |
PÖÇ38 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hekimliği ve ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsız olarak anlar ve yorumlar. | |
PÖÇ39 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
PÖÇ40 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uygun şekilde bertaraf edilmesinin yollarını bilir. | |
PÖÇ41 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
PÖÇ42 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutmayı bilir. | |
PÖÇ43 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Gerektiğinde mesleki düzeyde toplum ve ilgili kurumlar tarafından anlaşılabilir bir biçimde vaka ve nekropsi raporları hazırlamayı becerir. | |
PÖÇ44 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapmayı bilir. | |
PÖÇ45 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner hekimlerin içinde bulunduğu ekonomik, sosyokültürel ve duygusal koşulları anlar, kendini bu koşullara göre konumlandırır. |
Haftalık Akış
Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
---|---|---|---|
1 | Solunun sistemi - Solunum organları, inspirasyon ve ekspirasyon mekanizması, solunum tipleri, akciğer volüm ve kapasiteleri, dakika akciğer volümü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
2 | Solunum sistemi Alveoler ventilasyon, intrapulmonik ve intratorasik basınç, pnömotoraks, solunum gazlarının taşınması, hemoglobin yapı ve fonksiyonları, oksijen dissosiasyonu, oksijen ve karbondioksit taşınması | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
3 | Solunum sistemi - Tampon istemleri, kanın pH sı, asit-baz dengesi, anoksi, siyanozis, solunumun sinirsel kontrolü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
4 | Boşaltım Sistemi - Tuz ve su dengesi, sistemik kan kılcal damarları ile doku sıvısı arasındaki alış veriş , böbreklerin fonksiyonel anatomisi, nefron, kan sirkülasyonu | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
5 | Boşaltım Sistemi - Glomerülar filtrasyon ve etkili faktörler, proksimal tubül su bikarbonat, fosfat ve potasyum geri emilimi, Distal tubül, sodyum ve klor emilimi, potasyum ekskresyonu, idrarın asitleştirilmesi, klirens, ürinasyon ve sinirsel kontrolü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
6 | Sindirim Sistemi - Ağızda sindirim, besin istemi, düzenlenmesi, iştah, açlık, susuzluk ve kontrolü, tükürük, bileşimi, miktarı, görevleri,yutma, midede sindirim, mide bezleri, salgısı ve sekresyonunun düzenlenmesi, mide sindiriminde mekaniksel olaylar | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
7 | Sindirim Sistemi - Midenin boşalması ve kusma, ruminant midesinde sindirim, ruminant midesinin gelişimi, ruminant mide hareketleri ve sinirsel kontrolü, geviş getirme ve geğirme | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
8 | Ara Sınav | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
9 | Sindirim Sistemi-Karşılaştırmalı Sindirim Sistemi Fizyolojisi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
10 | Sindirim Sistemi - Rumen mikroorganizmaları, rumende sindirim olayları karbonhidratların ve azotlu maddelerin sindirimi, bağırsaklarda sindirim, pankreas salgısı | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
11 | Sindirim Sistemi - Safra, barsak salgısı, midede emilim, bağırsaklarda emilim , kanatlılarda sindirim | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
12 | Endokrin Sistem - Hormonların sınıflandırılması, salgılanması, etki mekanizması, endokrin bezler, nörohipofiz, oksitosin ve antidiüretik hormon | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
13 | Endokrin Sistem - Pars intermedia hormonu, büyüme hormonu, tiroid bezi ve hormonu Paratiroid bezi ve parathormon, kalsitonin vitamin D etki mekanizması ve metabolizması | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
14 | Endokrin Sistem - Pankreas hormonları, glandula adrenalis, adrenal korteks ve medulla hormonları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
15 | Endokrin Sistem - Üreme fizyolojisi, seks hormonlarının mekanizmaları ve etkileri, plesentanın fonksiyonu | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
Ödev, Proje, Diğer | 1 | 3 | 3 |
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
Toplam İş Yükü (Saat) | 111 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,44 | ||
AKTS | 4 AKTS |