TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VTS214 |
| Ad | Farmakoloji ve Toksikolojide Analitik Yöntemler |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Vücut sistemlerine etkiyen ilaçların/zehirlerin varlığının ve miktarının ortaya konulması ve bu amaçla yararlanılan laboratuar cihazları ile bunların çalışma prensiplerinin teorik ve uygulamalı olarak öğrenciye öğretilmesi.
Dersin İçeriği
Temel laboratuar araç ve gereçleri ile bunların kullanımı, çalışma prensipleri, Spektrofotometrenin kullanımı ve çalışma prensibi, Kromatografik analizler ve çeşitleri ile örnek hazırlama aşamaları, Genotoksisite ve ölçümü
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
İlaç ve Zehir Laboratuvar Uygulama Kitabı, Abdullah Doğan, 2019
Notlar
Kromatografik Yöntemler, Ayla Demirci, Mustafa Özcimder, 2019. Enstrümantal Analiz İlkeleri, Esma Kılıç, Hamza Yılmaz, 2013 Zehirli Maddelerin Laboratuvar Analizi, Sezai Kaya, 2012
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Temel laboratuvar araç ve gereçleri ile bunların kullanımı ve çalışma prensiplerini açıklar. |
| ÖÇ02 | Spektrofotometrenin kullanımı ve çalışma prensibini açıklar. |
| ÖÇ03 | Kromatografik analizlerde kullanılan temel prensipleri sıralar. |
| ÖÇ04 | Atomik Absorbsiyon Speketroskopi tekniğinin hangi amaçla kullanıldığı ve uygulama yöntemini kendi ifadeleriyle açıklar. |
| ÖÇ05 | İlaç analizlerinde kullanılan floresans spektroskopi tekniğinin aşamalarını listeler. |
| ÖÇ06 | Kromatografik analizlerde örnek hazırlama yöntemlerini açıklar. |
| ÖÇ07 | HPCL tekniğinin farmakolojik ve toksikolojik analizlerde nasıl kullanılacağını ifade eder. |
| ÖÇ08 | GC tekniği kullanılarak kalitatif ve kantitatif ilaç ve toksik madde analizlerininnasıl yapılacağını açıklar. |
| ÖÇ09 | HPLC ve GC cihazlarının bölümlerini göstererek nasıl kullanılacağını açıklar. |
| ÖÇ10 | İnce Tabaka Kromatoğrafi tekniğinin farmakoloji ve toksikolojide uygulama alanlarını örneklendirerek açıklar. |
| ÖÇ11 | Genotoksisite testleri, Comet yöntemi hangi amaçlarla nasıl uygulanır kendi ifadeleriyle açıklar. |
| ÖÇ12 | ELİSA Tekniniğinin aşamalarını ve nasıl uygulandığını ifade eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | 2 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | 3 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | 2 |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 3 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Giriş, Temel laboratuar güvenlik prosedürleri Temel laboratuar araç ve gereçleri ve kullanımı | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Spektrofotometrik Yöntemler | Ders notu, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 3 | Atomik Absorbsiyon Spektroskopisi | Ders notu, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 4 | Floresans ve Fosforesans Spektroskopisi | Ders notu, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 5 | Kromatografinin Temel Prensipleri | Ders notları, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 6 | İnce Tabaka Kromatografisi (ITK)-I | Ders notları, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 7 | İnce Tabaka Kromatografisi (ITK)-II | Ders notları, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 8 | Ara Sınav | Ders notlarının incelenmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC)-I | Ders notları, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC)-II | Ders notları, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Gaz Kromatografisi (GC)-I | Ders notları görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 12 | Gaz Kromatografisi (GC)-II | Ders notları, görsel data, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 13 | Komet yöntemi-I | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 14 | Komet yöntemi-II | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | ELISA | Ders notları, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 76 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,04 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||