Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ | 
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (DR) | |
| Kod | İTS820 | 
| Ad | Mukayeseli İslam Mimarisi | 
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı | 
| Dönem | Güz | 
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) | 
| AKTS | 6 AKTS | 
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi | 
| Eğitim Dil | Türkçe | 
| Seviye | Doktora Dersi | 
| Tür | Normal | 
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim | 
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMA ÖZDEMİR | 
| Dersin Öğretim Elemanı | Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. | 
Dersin Amacı / Hedefi
İlk İslam devletlerinde ve Türklerdeki mimari geleneği anlamak
Dersin İçeriği
Sanatla ilgili kavramlar, İslam'ın sanata bakışı, İslam sanatına etki eden faktörler, cami mimarisinin doğuşu ve gelişimi, mescid-i nebevi'nin ilk şeklinin mimari özellikleri, Emevi, Abbasi, Selçuklu dönemi cami, medrese, türbe ve kervansaray mimarisi ve özellikleri
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Oleg GRABAR, İslam Sanatının Oluşumu, İstanbul 1988; Suut Kemal YETKİN, İslam Sanatı Tarihi, Ankara 1954;Markus HATTSTEIN-Peter DELIUS, Islam Art and Architecture, Konemann Yayınları, Fransa 2000
Notlar
Özel Arşivim, Oleg GRABAR, İslam Sanatının Oluşumu, İstanbul 1988; Suut Kemal YETKİN, İslam Sanatı Tarihi, Ankara 1954;Markus HATTSTEIN-Peter DELIUS, Islam Art and Architecture, Konemann Yayınları, Fransa 2000
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları | 
|---|---|
| ÖÇ01 | Alanında verileri toplar, kaynakları inceler ve analiz yapar | 
| ÖÇ02 | Alanıyla ilgili çalışmalarda bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır | 
| ÖÇ03 | Alanıyla ilgili çalışmalarda değerlendirme ve sentez yapar | 
| ÖÇ04 | Alanıyla ilgili çalışmalarda yeni bilimsel görüş ve uygulamalar ile bilgi teknolojilerini yakından takip eder | 
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey | 
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 1 | 
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 2 | 
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | 1 | 
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | 2 | 
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | 1 | 
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | 2 | 
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | 1 | 
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler | 
|---|---|---|---|
| 1 | İslam mimarisinde eğitim yapıları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 2 | Selçuklu ve Osmanlı medreselerinin karşılaştırılması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 3 | Selçuklu ve Osmanlı Han Mimarisi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap | 
| 4 | Selçuklu ve Osmanlı Anıtsal Kapı Geleneği | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 5 | Selçuklu ve Osmanlı dönemi dini ve sivil yapı tezyinatının karşılaştırılması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 6 | Dönemlere göre su yapıları mimarisi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 7 | İslam kültüründe mezar geleneği | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 8 | Selçuklu ve Osmanlı dönemi anıtsal mezarları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 9 | İslam mimarisinde sıbyan mektepleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 10 | Dinlerde Mabed anlayışı ve Cami-kilise birimlerinin karşılaştırılması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 11 | Dönemlerine göre minare karşılaştırılması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 12 | Selçuklu ve Osmanlı mimarisinde mihrap ve kubbe karşılaştırmaları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 13 | Selçuklu ve Osmanlı dini mimarisinde tezyinat ve çini kullanımı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 14 | Konuların Genel Değerlendirmesi I | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 15 | Genel Değerlendirme II | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma | 
| 16 | İslam yapılarının değerlendirilmesi | Okuma | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav | 
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Okuma | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav | 
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) | 
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 | 
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 | 
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 | 
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 | 
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 | 
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||