TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (YL) (TEZSİZ) (İÖ) | |
| Kod | İGT502 |
| Ad | Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve Depolanması |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 7 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. EKREM ATAKAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Tehlikeli maddeler dünyanın her yerinde taşınmaktadır. Bu taşımalar birçok farklı taşıma modları ile gerçekleştirilmektedir. Tehlikeli maddelerin taşınması karayoluyla başlar, demiryoluyla limana taşınır, oradan başka bir kıtaya geçerek, havayoluyla taşımasına devam ederek başka bir ülkeye gidebilir. Taşıma sırasında birtakım tehlikeler ortaya çıkarak, sorunlar yaşanmaktadır. Bu nedenle taşımaların dünya genelinde, ortak düzenlenmiş kanun ve kurallara göre yapılması gerekmektedir. Diğer yandan, tehlikeli madde ve müstahzarlar, bu Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uyularak, normal depolama ve taşıma şartlarında, sızma, kaçak, dökülme, bulaşma ve benzeri yollarla ambalaj dışına çıkmalarını önlenecek şekilde ambalajlandıktan sonra piyasaya arz edilebilir. Bu dersin amacı, tehlikeli kimyasal maddelerin taşınması ve depolanmasında ortaya çıkan riskler ulusal olduğu kadar uluslararası taşımacılıkta tehlikeli maddelerin taşınmasında genel ve özel kurallar, tehlikeli maddelerin güvenli depolanmasında genel esasların öğretilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu ders kapsamında; tehlikeli maddelerin taşınmasına yönelik uluslararası sözleşmeler, ADR kapsamı, izin alma zorunluluğu, tehlikeli maddelerin (kimyasallar) genel özellikleri ve taşınmasındaki özel kurallar, gönderenin, yükleyenin, paketleyenin yükümlülükleri, cezai yükümler, tehlikeli ve özel maddelerin taşınmasına uygun taşımacılık modlarının seçimi ve işaretlerinin kullanımı, paketleme talimatları ve etiketlenmesi gibi konular öğretileceği gibi, ayrıca, depolama hacimlerinin genel özellikleri, tehlikeli maddelerin depolandığı ve üretildiği yerlerde uyulması gereken genel kurallar, tehlikeli bölgelerin tanımları ve tehlike bölgelerindeki sınırlandırmalar gibi konular da ders kapsamında anlatılacaktır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Anonim, 2011. Tehlikeli Madde Taşımacılığı. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Hizmet Alanı, Ankara, 104 s. Anonim, 2022. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Yönetmeliği 18.06.2022 https://abmevzuat.com/tehlikeli-maddelerin-tasinmasi-yonetmeligi-18-06-2022/ Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşinmasi hakkinda yönetmelik. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara, 28 s. Anonim, 2025. ADR Mevzuatı. http://kureseltmgdk.com.tr/sayfalar/adr-mevzuati-67080.html Anonim, 2025. Tehlikeli Madde Taşımacılık Faaliyeti ile ilgili Yönetmelikler. https://uhdgm.uab.gov.tr/duyurular/tehlikeli-maddelerin-karayoluyla-tasinmasi-hakkinda-yonetmelik
Notlar
Anonim, 2011. Tehlikeli Madde Taşımacılığı. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Hizmet Alanı, Ankara, 104 s. Anonim, 2022. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Yönetmeliği 18.06.2022 https://abmevzuat.com/tehlikeli-maddelerin-tasinmasi-yonetmeligi-18-06-2022/ Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşinmasi hakkinda yönetmelik. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara, 28 s. Anonim, 2025. ADR Mevzuatı. http://kureseltmgdk.com.tr/sayfalar/adr-mevzuati-67080.html Anonim, 2025. Tehlikeli Madde Taşımacılık Faaliyeti ile ilgili Yönetmelikler. https://uhdgm.uab.gov.tr/duyurular/tehlikeli-maddelerin-karayoluyla-tasinmasi-hakkinda-yonetmelik
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Tehlikeli maddelerin genel özelliklerin kavrar |
| ÖÇ02 | Ülkemizde tehlikeli maddelerin kara ve haya yoluyla taşımacılığı ile ilgili mevcut yasal düzenlemeler hakkında bilgi edinir. |
| ÖÇ03 | ADR sözleşmesini bilir |
| ÖÇ04 | Tehlikeli maddelerin ambalaj çeşitleri ve ambalajlama kuralları kavrar, uluslararası anlaşmalar, ISO Kalite Standartları, IATA,DGR ve ICAO yoluyla tehlikeli madde taşımacılığı işlemlerini öğrenir. |
| ÖÇ05 | Tehlikeli maddelerin ambalajlanması ve depolanmasında usul ve kuralları öğrenir. |
| ÖÇ06 | Tehlikeli maddelerin depolanmasında olası tehlikeleri bilir, risk önleme çarelerini kavrar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş sağlığı ve güvenliği konusundaki yasal mevzuatı öğrenir | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş yerlerindeki tehlike kaynaklarını, tehlikleri bilir ve tehlike tanımlaması yapar. | 4 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Risk değerlendirme metodlarını öğrenir. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Risk değerlendirme tabloları hazırlar ve dökümantasyon presüdürünü öğrenir. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Meslek hastalıklarını ve Ergonomik Risk etmenlerini öğrenir | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Risklerden kornmak için gerekli kişisel koruyucu ve donanımların seçimini yapar. | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kişisel maruziyet ve ortam ölçüm tekniklerini öğrenir. | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş yerlerinde temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimini verme becerisi kazanır. | 2 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş sağlığı ve Güvenliği kurullarının oluşumunu ve sorumluluklarını öğrenir. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş yerlerinde Acil eylem planlarını hazırlama becerisini kazanır. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş yerlerindeki Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik risk etmenlerini öğrenir. | 1 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İŞ sağlığı ve Güvenliği Yönetim sistemlerini öğrenir ve planlama yapma becerisi kazanır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Tehlikeli maddelerin genel özellikleri-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Tehlikeli maddelerin genel özellikleri-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Uluslararası sözleşmeler | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | ADR sözleşmesi | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Türkiye‘de Mevcut Yasal Düzenlemeler Ve Standartlar-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | Türkiye‘de Mevcut Yasal Düzenlemeler Ve Standartlar-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | Tehlikeli maddelerin ambalajlanması kuralları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınavlar | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tehlikeli maddelerin depolanması | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve taşınması kuralları-I (karayolu taşımacılığı | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve taşınması kuralları-II (havayolu taşımacılığı) | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Tehlikeli maddelerin taşınmasında özellikli noktalar-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Tehlikeli maddelerin taşınmasında özellikli noktalar-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Taşımada bulundurulması gerekli belgeler-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 15 | Cezai hükümler | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 6 | 84 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 6 | 84 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 3 | 3 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 186 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 7,44 | ||
| AKTS | 7 AKTS | ||