Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| TEMEL İSLAM BİLİMLERİ (DR) | |
| Kod | TİB820 |
| Ad | Klasik Kelam Metinleri Yorumları |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Ömer SADIKER |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Klasik kelam metinlerinin tanıtılması ve yorumlanması
Dersin İçeriği
Kelâm alanında ilk yazılı metin örnekleri: Hasan el-Basrî’nin Risâle fi’l-kader’i. 2 Erken dönem akaid risaleleri: Ebû Hanîfe’nin el-Fıkhü’l-ekber’i 3 İlk Mutezilî metinler: Nazzâm’ın Kitâbü’n-nakd’ı. 4 Eş’arî kelâmının oluşum dönemi eserleri: Eş’arî’nin el-İbâne an usûli’d-diyâne’si. 5 Mâtürîdî kelâmının oluşum dönemi eserleri: Mâtürîdî’nin Kitâbü’t-tevhîd’i.
Dersin Ön Koşulu
Bir problemin çözümüne yönelik araştırma ve yorumlama kabiliyetinin geliştirilmesi Alan bilgisi edinimi Alanında bilimsel yeterlilik Analitik düşünme yeteneği kazanmak ve gerekli alt yapının sağlanması
Kaynaklar
Ömer Sadıker - Klasik Kelam Metinleri
Notlar
Rahim Acar - Din Felsefesinin Ana Konuları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Erken dönem düşünürlerinin eserlerini tanır. |
| ÖÇ02 | Erken dönem İslam düşünürlerinin kimler olduğunu bilir. |
| ÖÇ03 | Kelam metinlerinde inanç esaslarının nasıl ele alındığını görür. |
| ÖÇ04 | Âlemin yapı taşlarını oluşturan cisim, cevher ve arazlar hakkında konuşma becerisi kazandırmak. |
| ÖÇ05 | Kelam ilminin gerekliliğine yönelik görüşleri tartışır. |
| ÖÇ06 | Kelâmî düşünce geleneğinde ortaya atılan cevher-araz metafiziğine dayalı düşünce üretme etkinliği ve sonuçları konusunda edinilen bilgi ve becerilerden hareketle özgün araştırmalar yapma kapasitesi kazandırmak. |
| ÖÇ07 | Yaratıcının varlığına yönelik delilleri değerlendirir. |
| ÖÇ08 | Metinlerde sıfatların nasıl ele alındığına yönelik açıklamalarda bulunur. |
| ÖÇ09 | Kelam metinlerinin günümüze yansımasını tartışır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak | 1 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili yayın yapmak | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Erken Dönem İslam Düşünürleri | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 2 | Düşünürlerin eserleri | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | İnanç esasları | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Kelam ilminin gerekliliği | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 5 | Yaratıcının varlığı | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Atomculuk-Nedensellik İlişkisi | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Sıfatların tasnifi | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | zati ve selbi sıfatlar | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Yaratıcının inkarının imkanı | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Yaratıcıyı inkar eden gruplar | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | İnanç gruplarının temel özellikleri | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Peygamberlik | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Ahiret | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Kelam metinlerinin değerlendirilmesi | konuyla ilgili okuma yapar | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 5 | 70 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 3 | 3 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 146 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 5,84 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||