TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ (YL) | |
| Kod | JM648 |
| Ad | Duraylı İzotopların Maden Yataklarında Kullanımı |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Arş. Gör. Dr. Burcu KARATAŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Duraylı izotoplar jeokimyası, cevher taşıyan akışkanların doğasının ve cevher oluşum süreçlerinin belirlenmesinde oldukça önemlidir. Maden yataklarının kökeni ve oluşumlarına ilişkin problemlerin çözümünde kullanılan etkin bir yöntem olması sebebiyle; duraylı izotopların özellikleri, kullanım yerleri ve sonuçların yorumlanması bu dersin amacını oluşturmaktadır.
Dersin İçeriği
Elementlerin izotoplarının göreceli bolluklarındaki doğal değişimlerin incelenmesine dayanan duraylı izotopların maden yatakları açısından önemini vurgulamaktadır. Cevherli akışkanların ana bileşeninin su olması ve farklı kökenli suların kendilerine özgü O ve H2 izotopik bileşim değerleri göstermelerinden dolayı çözeltilerdeki suyun kökenini ve tarihçesini açıklamada O ve H, izotopları sıklıkla kullanılmaktadır. Ayrıca C ve S izotopları yine cevher minerallerini oluşturan çözeltilerin kaynağını belirlemede büyük rol oynamaktadır. Örneğin cevher mineralinde bulunan kükürtün kaynağını S izotop analiziyle belirlemek bu cevherleşmenin yatak tipini tanımlamaya yardımcı olacaktır. Ders kapsamında analitik yöntemlerden bahsedilerek, duraylı izotoplar detaylı bir şekilde incelenecek ve Türkiye ve Dünyadan örnekler üzerinde literatür verilerini kullanarak maden yatak tiplerine ne gibi katkılar sağladığı tartışılacaktır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Stable Isotope Geochemistry, J Hoefs
Notlar
Using Geochemical Data, Hugh Rollinson
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | İzotop analizlerinin sonuçlarını değerlendirir ve sonuçları maden yataklarının oluşumunun belirlenmesinde kullanılır. |
| ÖÇ02 | Duraylı İzotopları nasıl kullanacağını bilir. |
| ÖÇ03 | Hidroermal çözeltilerin ve onların sebep olduğu hidrotermal sistemlerin değişimini, gelişimini yorumlar. |
| ÖÇ04 | İzotop analiz sonuçlarına göre maden yatağının kökenine dair bir yorum yapar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Jeoloji mühendisliği alanlarında ileri düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgiye sahipdir. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Jeoloji mühendisliği ile ilgili problemleri ileri düzeyde tanımlama, formülleştirme ve çözme becerisine sahipdir. | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Lisans eğitiminde edindiği matematik, fen ve mühendislik bilgilerini Jeoloji mühendisliği problemlerinin ileri çözümünde kullanır. | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Jeoloji mühendisliğinde proje hazırlayabilecek ve değerlendirebilecek bilgiye sahipdir. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yaptığı çalışmaların her aşamasında bilimsel ve toplumsal değerleri gözetme ve bu değerleri başkalarına aktarma becerisi kazanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Uzmanlık alanı dahil tüm konularda bağımsız olarak bilimsel ve teknik araştırma yapabilir, araştırmalarının sonuçlarını yazılı ve/veya sözlü olarak sunabilir. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Mesleki gelişim için yaşam boyu öğrenme bilincine sahip olacak, alanındaki yeni gelişmekte olan uygulamaları takip edecek ve bilgi kaynaklarını etkin bir biçimde kullanır. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız çalışma, takım çalışması ve disiplinlerarası çalışma yetisine sahipdir. | 2 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Jeoloji mühendisliği projelerinin geliştirilmesinde ve ileri mühendislik problemlerinin çözümünde bilgisayar modelleme ve simulasyon araçlarını kullanır. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Jeoloji Mühendisliği alanındaki konularda edindiği bilgiler ile sistematik düşünme ve problem çözme yeteneklerini, disiplinlerarası çalışmalarda kullanır. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Jeoloji mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal etkilerini anlar. | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Doğal kaynakları en verimli şekilde kullanmak için gerekli sorumluluk bilincini, mesleki ve etik sorumluluğunu taşır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İzotop, duraylı izotop kavramlarının açıklanması | araştırma, literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Duraylı izotopların maden yataklarında uygulama örnekleri | araştırma, literatür | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 3 | Oksijen izotopu kavramı ve maden yataklarında kullanımı | Okuma ve araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Oksijen izotop analiz sonuçlarının değerlendirilmesi | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 5 | H izotopu kavramı ve maden yataklarında kullanımı | okuma ve araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | H izotop analiz sonuçlarının değerlendirilmesi | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 7 | S izotopu kavramı ve maden yataklarında kullanımı | okuma ve araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | S izotop analiz sonuçlarının değerlendirilmesi | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 10 | C izotop kavramı ve maden yataklarında kullanımı | okuma araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | C izotop analiz sonuçlarının değerlendirilmesi | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 12 | Dünya üzerinde önemli maden yataklarının oluşum şartlarının belirlenmesinde duraylı izotop kullanımının önemi ve dünyadan örnekler | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap |
| 13 | Türkiye' den örneklerle duraylı izotopların değerlendirilmesi | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 14 | Öğrencilere uygulama yaptırılması 1 | Okuma, araştırma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Öğrencilere uygulama yaptırılması 2 | uygulama | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yöntem Seçilmemiş |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 12 | 4 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 4 | 4 | 16 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 142 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 5,68 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||