TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TİB755 |
| Ad | Tefsir Tarihi I |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. ERTUĞRUL DÖNER |
Dersin Amacı / Hedefi
Başlangıçtan günümüze kadar Kur'an-ı Kerim'in yorumlanma sürecini ve ortaya çıkan tefsir disiplininin usulünü ana noktaları öne çıkararak öğrenciye vermektir.
Dersin İçeriği
Kur’an’ın nüzulü ve beşle buluşması, onun hem anlaşılması hem uygulanmasını gündeme getirmiştir. Bu derste işte bu mevzunun tarihi yolculuğu işlenmektedir. Hz. Peygamber, sahabe ve tabiin neslinin bu alandaki ilk faaliyetleri, onlardan sonraki zamanlarda bu uğurdaki ilmi çabalar, Emevi, Abbasi, Osmanlı ve çağdaş dönemlerdeki Kur'an'ı yorumlama girişimleri ayrıntılı anlatılmaktadır. Bu arada Kur'an'ı anlamak için gerekli olan ıstılahlar ile usul konuları da dersin muhtevasına dahildir.
Dersin Ön Koşulu
Bu dersin ön koşulu yoktur.
Kaynaklar
İsmail Çalışkan, Tefsir Tarihi İsmail Çalışkan, Tefsir Usulü Tefsir El Kitabı, ed. Mehmet Akif Koç
Notlar
İsmail Çalışkan, Tefsir Tarihi İsmail Çalışkan, Tefsir Usulü Tefsir El Kitabı, ed. Mehmet Akif Koç
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bu dersin sonunda öğrenciler Kur'an'ı yorumlama becerisine sahip olacaklar. |
| ÖÇ02 | Tefsir Usulüne ilişkin bilgileri Kur’an’ı yorumlarken kullanma becerisi kazanabilecekler. |
| ÖÇ03 | Kur’an’ı yorumlama tekniklerini kavrayacaklar. |
| ÖÇ04 | Kur'an yorumunda Tefsir ilminin temel kavramları doğrultusunda fikir geliştirebilecekler |
| ÖÇ05 | Bu dersin sonunda öğrenciler Tefsir tarihi hakkında temel bilgileri öğrenebilecekler. |
| ÖÇ06 | Klasik Tefsir ekollerini tanıyacaklar. |
| ÖÇ07 | Kur'an'ı yorumlarken Tefsir ekollerinin tecrübelerinden yararlanacaklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | 1 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | 5 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | 2 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | 5 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır | 1 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Kur’ân’ın Nüzûlü ve Metinleşmesi | okuma | Öğretim Yöntemleri: Beyin Fırtınası |
| 2 | Kur’ân’ın Tanımı ve Unsurları | inceleme | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 3 | Tefsîrin Tanımı ve Niteliği | araştırma | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma |
| 4 | Tefsîrin Doğuşu ve Tedvîni | örnek metinler | Öğretim Yöntemleri: Gösteri |
| 5 | Temel Tefsîr Yöntemleri | metinler | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması |
| 6 | Soru Çözümü ve Önceki Ünitelerin Tekrarı | sorular | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 7 | Tefsîr Ekolleri | okullar | Öğretim Yöntemleri: Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınavlar | sınav | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav |
| 9 | Kur’ân Lafızlarına Dair İlimler | ilim | Öğretim Yöntemleri: Proje Temelli Öğrenme |
| 10 | Kur’ân’ın Manalarına Dair İlimler | meal | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 11 | Tarihî Olgularla İlişkili Kur’ân İlimleri | ekoller | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması |
| 12 | Kur’ân’ı Anlama ve Yorumlamada Yeni Yönelişler | anlam | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Soru Çözümü ve Önceki Ünitelerin Tekrarı | tekrar | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Kur’ân’ın Mekke döneminin evreleri | zaman | Öğretim Yöntemleri: Benzetim |
| 15 | Kur’ân’ın Medine döneminin evreleri | dönem | Öğretim Yöntemleri: Problem Çözme |
| 16 | Tefsir ekollerinin sistemleşmesi | sistem | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | final | Ölçme Yöntemleri: Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||