TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | HKZ409 |
| Ad | İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 7. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (34 Hafta) |
| AKTS | 7 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ZEKİ OKUR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. ZEKİ OKUR
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dersi, işçi-işveren ilişkilerini ve sosyal güvenlik sistemlerini hukuki, ekonomik ve toplumsal boyutlarıyla ele alarak, öğrencilere iş hukukunun temel prensiplerini, çalışma hayatındaki hak ve yükümlülükleri, iş uyuşmazlıklarının çözüm yollarını ve sosyal güvenlik mekanizmalarının işleyişini analiz etme ve uygulama yetkinliği kazandırmayı amaçlamaktadır.
Dersin İçeriği
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dersi, iş ilişkilerinin hukuki çerçevesini belirleyerek işçi ve işveren hak ve yükümlülüklerini incelemeyi amaçlar. Ders kapsamında bireysel iş hukuku çerçevesinde iş sözleşmeleri, iş sözleşmesinin türleri, feshi ve iş güvencesi gibi konular ele alınırken, toplu iş hukuku kapsamında sendikalar, toplu iş sözleşmeleri ve grev-lokavt süreçleri analiz edilir. Ayrıca, sosyal güvenlik hukuku bağlamında sosyal sigorta kolları, iş kazaları, meslek hastalıkları, emeklilik ve sosyal yardımlar gibi konular incelenir. Son olarak, iş uyuşmazlıklarının çözüm yolları, iş mahkemelerinin işleyişi ve uluslararası iş hukuku düzenlemeleri tartışılır.
Dersin Ön Koşulu
Bu ders için herhangi bir ön koşul gerekmemektedir.
Kaynaklar
Nuri Çelik, Nurşen Caniklioğlu, Talat Canbolat, Ercüment Özkaraca: İş Hukuku Dersleri, 36. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2024. A. Can Tuncay, Ömer Ekmekçi, Ender Gülver: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 22. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2023.
Notlar
Sarper Süzek, Süleyman Başterzi, İş Hukuku, 24. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2024.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bireysel iş hukuku, toplu iş hukuku ve sosyal güvenlik hukukunun temel kavramlarını, ilkelerini ve kaynaklarını tanımlar. |
| ÖÇ02 | Ulusal ve uluslararası iş ve sosyal güvenlik hukuku düzenlemelerini (İş Kanunu, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, ILO sözleşmeleri vb.) sıralar. |
| ÖÇ03 | İş sözleşmeleri, iş sözleşmesi türleri, iş akdinin feshi ve iş güvencesi, işçi ve işverenlerin hak ve borçları, sendikal özgürlükler, toplu iş sözleşmeleri, grev ve lokavt süreçleri ile sosyal güvenlik sistemlerinin yapılarını açıklar. |
| ÖÇ04 | İş ve sosyal güvenlik hukukuna ilişkin yürürlükteki mevzuatı somut hukuki uyuşmazlıklara uygular. |
| ÖÇ05 | İş hukuku ve sosyal güvenlik hukukunun çalışma hayatındaki rolünü ve işleyişini analiz eder. |
| ÖÇ06 | İş ve sosyal güvenlik hukukundaki mevcut düzenlemeleri değerlendirerek, işçi hakları ve sosyal güvenlik hizmetlerinin etkinliğini tartışır. |
| ÖÇ07 | İş uyuşmazlıklarının çözümüne yönelik alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmaları önerir. |
| ÖÇ08 | Sosyal güvenlik sisteminin işleyişini ve sosyal sigorta kollarının kapsamını örneklerle açıklayarak, sosyal güvenlik reformları konusunda özgün model ve stratejiler tasarlar. |
| ÖÇ09 | İş kazaları, meslek hastalıkları ve sosyal güvenlik yardımlarına ilişkin mevzuatı somut durumlara uygular. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hukukun temel kavram ve ilkelerini açıklar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hukuki problemleri teşhis eder. | 5 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hukuk biliminin araştırma, analiz ve yorum yöntemlerini kavrar. | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hukukun ve hukuk normlarının tarihsel ve sosyolojik gelişim süreçlerini tanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Temel hukuk disiplinlerini ve içeriklerini (her alana ilişkin yasal düzenlemeleri, yargı organlarının kararları ve bilimsel değerlendirmeleri) bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak değerlendirir. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Tespit edilen hukuki problemlere çözüm üretebilmek için uygun hukuki yorum yöntemlerini kullanır. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Edindiği bilgileri kullanarak karşılaştığı hukuki problemleri çözer. | 4 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hukuki problemlerin çözümlerini olan (de lege lata) ve olması gereken hukuk (de lege ferenda) bakımından ayrı ayrı ortaya koyar. | 4 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Hukuk uygulamasında karşılaşılan problemler karşısında çözüm geliştirmek için ekibin bir üyesi olarak sorumluluk alır. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Toplumsal sorumluluk bilinci ile sosyal ve hukuki sorunlara karşı duyarlı olur. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi kendine öğrenme becerisi kazanarak, öğrendiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Teknik hukuk bilgisini gerek Türkçe gerek İngilizce olarak sözlü veya yazılı şekilde kullanır. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Belirli bir hukuki meseleye ilişkin kişisel görüş ve değerlendirmesini sözlü ya da yazılı olarak ikna edici şekilde anlatır. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Hukukla ilgili bilgi ve iletişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanır. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evrensel hukuk ilkeleri doğrultusunda hukukçu olmanın gerektirdiği dürüstlük, adalet ve etik anlayışını içselleştirir. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Hukuki gelişmeleri ulusal ve uluslararası düzeyde takip eder. | 4 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletini benimser. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İş Hukukuna Giriş; doğuşu ve gelişimi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | İş Hukukunun konusu, temel ilkeleri ve kaynakları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | İş Hukukunun temel kavramları: İşçi-İşveren-İşveren vekili | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | İş Hukukunun temel kavramları: Alt işveren-İşyeri ve İşletme | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | 4857 Sayılı İş Kanununun kapsamı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | İş sözleşmesi kavramı ve İş sözleşmesinin türleri: belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi, tam ve kısmi süreli iş sözleşmesi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | İş hukukunda sözleşme özgürlüğü ve sınırları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | İşçinin iş sözleşmesinden doğan borçları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 10 | İşverenin iş sözleşmesinden doğan borçları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 11 | İş Sözleşmesinin Sona Erme Halleri: Süreli fesih ve haklı nedenle derhal fesih | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Örnek Olay |
| 12 | İş güvencesi kavramı ve işe iade davası | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 13 | İş akdinin sona ermesinin hukuki sonuçları: Kıdem tazminatı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Çalışma koşullarının düzenlenmesi: çalışma ve dinlenme süreleri | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Çalışma koşullarının düzenlenmesi: iş sağlığı ve güvenliği | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Ara Sınav (1. hafta) | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Toplu İş Hukukuna Giriş | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 18 | Sendika kavramı ve sendikacılığın gelişimi | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 19 | Sendika Özgürlüğü: Bireysel ve toplu sendika özgürlüğünün korunması | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Örnek Olay |
| 20 | İşçi ve İşveren Kuruluşlar: Sendikalar ve Konfederasyonlar | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 21 | Toplu İş Sözleşmesi: Kurulması, hükümleri ve uygulama alanı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 22 | Toplu iş sözleşmesinden yararlanma | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 23 | Toplu iş uyuşmazlıkları ve çözüm yolları: Barışçıl çözüm yolları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay, Tartışma |
| 24 | Toplu iş uyuşmazlıkları ve çözüm yolları: Grev ve Lokavt | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 25 | Sosyal Güvenlik Hukuku: Giriş ve kapsamı | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 26 | Sosyal güvenlik sistemleri, uzun ve kısa vadeli sigorta kolları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 27 | Sigortalılığın tespiti ve hizmet tespit davaları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 28 | İş kazası ve meslek hastalığı sigortası | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 29 | İşsizlik Sigortası | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 30 | Yaşlılık, ölüm ve malüllük sigortaları | Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 31 | Pratik Çalışma I | Örnek senaryo çözümü | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Örnek Olay |
| 32 | Pratik Çalışma II | Örnek senaryo çözümü | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Örnek Olay |
| 33 | Final Sınavı (1. hafta) | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 34 | Final Sınavı (2. hafta) | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 30 | 3 | 90 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 2 | 3 | 6 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 45 | 45 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 45 | 45 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 186 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 7,44 | ||
| AKTS | 7 AKTS | ||