TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TİB766 |
| Ad | Günümüz İslam Dünyasında Dini Akımlar |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. YUSUF GÖKALP |
Dersin Amacı / Hedefi
Günümüz İslam dünyasında mevcut olan dini akımlar hakkında bilimsel, tarafsız, kapsayıcı, çözümleyici bir bakış açısı kazanmak.
Dersin İçeriği
Günümüz İslam düşüncesine yön veren temel dinamikler, İslam dünyasının coğrafi ve mezhebi dağılımı, İlk dönemlerde ortaya çıkan mezheplerin günümüzdeki tezahürleri
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur
Kaynaklar
Hasan Onat, Türkiye´de Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003; Mehmet Ali Büyükkara, Çağdaş İslami Akımlar, İstanbul 2016.
Notlar
İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker Yayınları, Ankara 2012 ; Yusuf Gökalp, Nail Karagöz, İslam Mezhepleri Tarihi I, Ankara 2021.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Günümüzde mevcut olan dini akımları ve bunlar arasındaki ilişkileri kavrar. |
| ÖÇ02 | Günümüzde mevcut olan dini akımları bilir. |
| ÖÇ03 | Günümüzdeki dini anlama noktasında yaşanan mevcut problemlere çözüm üretir. |
| ÖÇ04 | Günümüzdeki mevcut dini akımları zihniyetlerine göre tasnif eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | 1 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Din, mezhep, cemaat ve tarikat kavramlarının içeriği | DİA ilgili maddeler | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 2 | Günümüz İslam düşüncesine yön veren temel dinamikler | Hasan Onat, Türkiye´de Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 3 | İlk dönemlerde ortaya çıkan mezheplerin günümüzdeki tezahürleri | İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker Yayınları, Ankara 2012, 365-421. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 4 | İslam dünyasının coğrafi ve mezhebi dağılımı | Adem Arıkan , İslam Dünyasının Mezhep Haritası ve Nüfus Dağılımı, İslami Araştırmalar, 2018; 29 (2), 348-379; Büyükkara, M.Ali, “İslam Kaynaklı Mezheplerin Ortadoğu’daki Coğrafi Dağılımı ve Tahmini Nüfusları” http://www.emakalat.com/download/article-file/63778. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 5 | Günümüzde Yaşayan Sünni mezhepler | İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker Yayınları, Ankara 2012, 365-421. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 6 | Günümüzde yaşayan Şii mezhepler | Onat, Hasan, Yirminci Asırda Şiilik ve İran İslam Devrimi, Ankara 1996. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 7 | Son dönemlerde ortaya çıkan mezhepler | İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Mısır´da ortaya çıkan İslami hareketler | Büyükkara, M. Ali, Çağdaş İslami Akımlar, İstanbul 2016. Kutlu, Sönmez, Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Fecr Yayınları, Ankara 2008. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | İran´da ortaya çıkan İslami hareketler | Büyükkara, M. Ali, Çağdaş İslami Akımlar, İstanbul 2016. Kutlu, Sönmez, Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Fecr Yayınları, Ankara 2008. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 11 | Türkiye´de ortaya çıkan İslami hareketler | Büyükkara, M. Ali, Çağdaş İslami Akımlar, İstanbul 2016. Kutlu, Sönmez, Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Fecr Yayınları, Ankara 2008. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 12 | İslamcılık düşüncesi | İsmail Kara, İslâmcıların Siyasî Görüşleri, İstanbul 1994. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 13 | İslam düşüncesinde yenileşme hareketleri: Ceditçilik | İbrahim Maraş, Türk Dünyasında Dini Yenileşme, İstanbul 2002 | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 14 | Alevilik-Bektaşilik | Fığlalı, E. Ruhi, Türkiye'de Alevilik - Bektaşilik, İstanbul: Selçuk Yayınları 1990 (3. Baskı, İst 1994); Onat, Hasan,“Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine” İslamiyat, VI/III, 2003 | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 15 | Kızılbaşlık Farklılaşması | Onat, Hasan,“Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine” İslamiyat, VI/III, 2003 | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 16 | Yarıyıl sonu sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 17 | Yarıyıl sonu sınavları | Sınav | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||