TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS720 |
| Ad | Müslüman Türk Devletleri Tarihi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ |
Dersin Amacı / Hedefi
İlk Müslüman Türk devletleri hakkında temel bilgilere sahip olmak.
Dersin İçeriği
Ortaçağ Müslüman Türk Devletlerinin (Tolunoğulları, Saç Oğulları, İhşidiler, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklulular, Harzemşahlar, Eyyubiler ve Memlükler) kuruluşundan yıkılışına kadar kısa siyasi tarihi, devletin kurumları, mimarisi, sosyal ve kültürel hayat, İslam medeniyetine katkıları.
Dersin Ön Koşulu
Zorunlu ve seçmeli dersleri almış olmak.
Kaynaklar
Nesimi Yazıcı, İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi.
Notlar
1 Ramazan Şeşen, Selahaddin Devrinde Eyyubiler Devleti, İstanbul 1983. 2 Komisyon, İlk Müslüman Türk Devletleri. 3 Ali İbrahim Hasan, Mısır fi Usuril Vusta, Kahire, 1949. 4 Ayni, Ikdul-Cuman. 5 Hasan İbrahim Hasan, Tarihul İslam, Kahire, 1964 6 Yaşar Kopraman, Mısır Memlüklüleri Tarihi, B. Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş, Ankara, 1978 7 Hanefi Palabıyık, Gazneli Devlet Teşkilatı 8 Mez, Adam, Onuncu Yüzyılda İslam Medeniyeti İslam Rönesansı, çev. Salih Şaban, İstanbul, 2000. 9 Doğuştan Günümüze İslam Tarihi, İstanbul 1989. 10 İslam Tarih Kültür ve Medeniyeti, Ed. Prof. DR. M. Hol, Ann K.S. Lambton, Bernard Lewis, yayın yön. İsmail Kıllıoğlu, Hikmet Yayınları, İstanbul, 1988. 11 Said Abdulfettah Aşur, Asrul Memaliki fi Mısır veş Şam, Kahire, 1964. 12 Barthold, Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler, Ankara, 1975. 13 C.E. Bosworth, İslam Devletleri Tarihi, İstanbul 1980. 14 Emir Ali es-Seyyid, Mısır fi Ahdil Ihşidiyyin, Kahire, 1950.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Milli kültürümüzün ve benliğimizin oluşmasında önemli bir yeri bulunan İslam anlayışının toplumumuz üzerindeki etkilerinin anlaşılması. |
| ÖÇ02 | Türklerin İslamlaşması ile birlikte dünya siyasetindeki belirleyici rolü. |
| ÖÇ03 | Bir birleri aleyhine gelişim trendi sergileyen Müslüman Türk devletlerindeki yalıtkanlık ve kurumsal istikrar. |
| ÖÇ04 | Ortaçağ İslam kültüründe Müslüman Türk devletlerinin yeri. |
| ÖÇ05 | İlk Müslüman Türk devletlerinin İslam medeniyeti ile batı medeniyetinin etkileşimi. |
| ÖÇ06 | Çin, Hint, Sasani ve Arap kültürü arasında köprü görevi üstlenen Müslüman Türk devletlerinin aydınlanmacı ortaçağ İslam Kültüründeki yeri. |
| ÖÇ07 | İlk Müslüman Türk devletlerinin İslam medeniyetine katkıları. |
| ÖÇ08 | Klasik İslam tarihi kaynaklarında Türkler ve Türklerin kurdukları devletlere dair bilgi ve ayrıntıların bilinmesi. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalının alt bilim dalları ile ilgili klasik kaynakları tanır ve kullanır. | 5 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 3 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 2 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 4 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 5 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır | 2 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | 3 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Türkler ve Türk kimliği | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 2 | Türkler ve Müslüman Araplar arasındaki ilk iletişim. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 3 | Türklerin İslam’ı kabulünü kolaylaştıran nedenler ve ilk iş birliktelik olarak Talas Savaşı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 4 | Türkistan'da İlk Müslüman Türk Devleti: Karahanlılar. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 5 | Karahanlı devlet teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 6 | Gazneli Devleti'nin kuruluşu, Hindistan üzerine gerçekleştirilen fetihler, taht kavgaları ve yıkılışı | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası |
| 7 | Gazneli Devlet Teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 8 | Eyyubiler (Siyasi ve Kültür Tarihi). | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Grup Çalışması |
| 9 | Ara Sınav | Ara sınava kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
| 10 | Haçlılarla mücadele ve Kudüs’ün yeniden fethi. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma, Grup Çalışması |
| 11 | İhşidiler | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 12 | Memlukler devleti siyasi tarihi. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 13 | Memlükler devlet teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma |
| 14 | Müslüman Türk devletlerinin İslamiyetin yayılmasındaki etkin rolü. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası |
| 15 | Türklerin İslam kültür ve medeniyet tarihine katkıları. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Dönem Sonu Sınavları | Yıl sonu sınavlarına kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
| 17 | Dönem Sonu Sınavları | Yıl sonu sınavlarına kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||