TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (YL) (TEZLİ) (İÖ) | |
| Kod | İG504 |
| Ad | Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve Depolanması |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. EKREM ATAKAN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Tehlikeli maddeler dünyanın her yerinde taşınmaktadır. Bu taşımalar birçok farklı taşıma modları ile gerçekleştirilmektedir. Tehlikeli maddelerin taşınması karayoluyla başlar, demiryoluyla limana taşınır, oradan başka bir kıtaya geçerek, havayoluyla taşımasına devam ederek başka bir ülkeye gidebilir. Taşıma sırasında birtakım tehlikeler ortaya çıkarak, sorunlar yaşanmaktadır. Bu nedenle taşımaların dünya genelinde, ortak düzenlenmiş kanun ve kurallara göre yapılması gerekmektedir. Diğer yandan, tehlikeli madde ve müstahzarlar, bu Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uyularak, normal depolama ve taşıma şartlarında, sızma, kaçak, dökülme, bulaşma ve benzeri yollarla ambalaj dışına çıkmalarını önlenecek şekilde ambalajlandıktan sonra piyasaya arz edilebilir. Bu dersin amacı, tehlikeli kimyasal maddelerin taşınması ve depolanmasında ortaya çıkan riskler ulusal olduğu kadar uluslararası taşımacılıkta tehlikeli maddelerin taşınmasında genel ve özel kurallar, tehlikeli maddelerin güvenli depolanmasında genel esasların öğretilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu ders kapsamında; tehlikeli maddelerin taşınmasına yönelik uluslararası sözleşmeler, ADR kapsamı, izin alma zorunluluğu, tehlikeli maddelerin (kimyasallar) genel özellikleri ve taşınmasındaki özel kurallar, gönderenin, yükleyenin, paketleyenin yükümlülükleri, cezai yükümler, tehlikeli ve özel maddelerin taşınmasına uygun taşımacılık modlarının seçimi ve işaretlerinin kullanımı, paketleme talimatları ve etiketlenmesi gibi konular öğretileceği gibi, ayrıca, depolama hacimlerinin genel özellikleri, tehlikeli maddelerin depolandığı ve üretildiği yerlerde uyulması gereken genel kurallar, tehlikeli bölgelerin tanımları ve tehlike bölgelerindeki sınırlandırmalar gibi konular da ders kapsamında anlatılacaktır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Anonim, 2011. Tehlikeli Madde Taşımacılığı. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Hizmet Alanı, Ankara, 104 s. Anonim, 2022. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Yönetmeliği 18.06.2022 https://abmevzuat.com/tehlikeli-maddelerin-tasinmasi-yonetmeligi-18-06-2022/ Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşinmasi hakkinda yönetmelik. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara, 28 s. Anonim, 2025. ADR Mevzuatı. http://kureseltmgdk.com.tr/sayfalar/adr-mevzuati-67080.html Anonim, 2025. Tehlikeli Madde Taşımacılık Faaliyeti ile ilgili Yönetmelikler. https://uhdgm.uab.gov.tr/duyurular/tehlikeli-maddelerin-karayoluyla-tasinmasi-hakkinda-yonetmelik
Notlar
Anonim, 2011. Tehlikeli Madde Taşımacılığı. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Hizmet Alanı, Ankara, 104 s. Anonim, 2022. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Yönetmeliği 18.06.2022 https://abmevzuat.com/tehlikeli-maddelerin-tasinmasi-yonetmeligi-18-06-2022/ Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşinmasi hakkinda yönetmelik. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara, 28 s. Anonim, 2025. ADR Mevzuatı. http://kureseltmgdk.com.tr/sayfalar/adr-mevzuati-67080.html Anonim, 2025. Tehlikeli Madde Taşımacılık Faaliyeti ile ilgili Yönetmelikler. https://uhdgm.uab.gov.tr/duyurular/tehlikeli-maddelerin-karayoluyla-tasinmasi-hakkinda-yonetmelik
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Tehlikeli maddelerin genel özelliklerin kavrar |
| ÖÇ02 | Ülkemizde tehlikeli maddelerin kara ve hava ve deniz yoluyla taşımacılığı ile ilgili mevcut yasal düzenlemeler hakkında bilgi edinir. |
| ÖÇ03 | ADR sözleşmesini bilir |
| ÖÇ04 | Tehlikeli maddelerin ambalaj çeşitleri ve ambalajlama kuralları kavrar, uluslararası anlaşmalar, ISO Kalite Standartları, IATA,DGR ve ICAO yoluyla tehlikeli madde taşımacılığı işlemlerini öğrenir. |
| ÖÇ05 | Tehlikeli maddelerin depolanmasında usul ve kuralları öğrenir. |
| ÖÇ06 | Tehlikeli maddelerin depolanmasında olası tehlikeleri bilir, risk önleme çarelerini kavrar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Çalışma ortamındaki sağlık ve güvenlik risklerini belirleyebilme becerisi kazanır, | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İşyeri ortamında gerekli koruyucu işlemleri saptayıp, önlemler alabilme, işverenin ve çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusunda koordinasyonu sağlayabilme becerisi kazannır, | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş güvenliği alanında kuramsal, teknik, uygulama ve hukuki bilgilerini sürekli güncelleyerek kullanabilme becerisi kazanır, | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mesleği ile ilgili mevzuatlar hakkında bilgi sahibi olma ve güncel takip edebilme becerisi kazanır | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanında edindiği bilgi ve beceriyle, iş güvenliği konusunda karşısına çıkan problemleri tanımlayabilme, çözümünde etkin kullanabilme ve çözüm yöntemlerini iş ortamındaki ilgili kişilerle diyalog kurarak çözebilme becerisi kazanır, | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin mevcut sistem ve uygulamalara yenilik katabilme, araştırma yapıp değerlendirebilme becerisine sahip olur, | 4 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Genel bilgi iletişim teknolojileri hakkında bilgi sahibi olma ve kullanabilme becerisi kazanır, | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlk yardım, olağan dışı durumlar, afetler ve yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda ekiple birlikte çalışır, | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Çalıştığı ortamda yasal mevzuat ve şartlara uygun olarak işin yürütülme becerisine sahip olma, çalışanları ve çalışan temsilcilerini bilgilendirme becerisi kazanır, | 3 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Meslek hastalıkları, iş kazaları ve önlenmesi hakkında bilgi sahibi olur, | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İş sağlığı ve güvenliğinde kullanılan kişisel koruyucu donanımları öğrenir, | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Kişisel maruziyet ve ortam ölçüm tekniklerini bilir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Tehlikeli maddelerin genel özellikleri-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Tehlikeli maddelerin genel özellikleri-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Uluslararası sözleşmeler | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | ADR sözleşmesi | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Türkiye‘de Mevcut Yasal Düzenlemeler Ve Standartlar-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 6 | Türkiye‘de Mevcut Yasal Düzenlemeler Ve Standartlar-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | Tehlikeli maddelerin ambalajlanması kuralları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 8 | Ara Sınavlar | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Tehlikeli maddelerin depolanması | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve taşınması kuralları-I (karayolu taşımacılığı | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 11 | Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve taşınması kuralları-II (havayolu taşımacılığı) | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Tehlikeli maddelerin taşınmasında özellikli noktalar-I | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Tehlikeli maddelerin taşınmasında özellikli noktalar-II | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Taşımada bulundurulması gerekli belgeler | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 15 | Cezai hükümler | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Power point sunusu, ders kaynakları, notlar ve diğer kaynaklar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 5 | 70 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 1 | 1 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 159 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,36 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||