TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ |
| TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI PR. | |
| Kod | TE217 |
| Ad | Sözdizimi I |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, öğrencilerin Türkçenin sözdizimi mantığını kavramalarıdır.
Dersin İçeriği
Cümle bilgisi, kelime grupları ve cümlenin ögeleri dersin içeriğini oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Ders notları 2.Kaynak olarak verilen söz dizimi ile ilgili makale ve kitaplar
Notlar
Mehmet Özmen, Sözdizimi
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Cümlenin ögelerini tanır. |
| ÖÇ02 | Kelime gruplarını tespit eder. |
| ÖÇ03 | Yargılı anlatım yargısız anlatım farkını değerlendirir. |
| ÖÇ04 | Cümle ögeleri arasındaki anlam ilişkilerini değerlendirir. |
| ÖÇ05 | Kelime grubunu oluşturan kelimeler arasındaki yapı ve anlam ilişkisini değerlendirir. |
| ÖÇ06 | Kelime gruplarının cümle içerisindeki işlevlerini ve anlam ilişkilerini anlatır. |
| ÖÇ07 | Cümle ve kelime grubu çözümlemelerini yapar. |
| ÖÇ08 | Okuduğu metni ifade eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 3 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. | |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. | 4 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. | 3 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. | 4 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. | 4 |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. | |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sözdizimi, sözdizimi kaynakçası | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | Yargılı ve yargısız anlatım, yüklem ve çeşitleri | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 3 | Özne nedir | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Özne çeşitleri | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Nesne, dolaylı tümleç | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Zarf tümleci, bağımsız tümleç | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 7 | Yargısız anlatım, kelime grupları, iyelik grubu, isim tamlaması | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Sıfat tamlaması, ikilemeler, bağlama grupları | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | Birleşik fiiller, edat grupları | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 11 | Sayı grubu, isnat grubu, birleşik isim, unvan grubu | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 12 | Ünlem grubu, aitlik grubu, ilgi grubu, bulunma grubu, yönelme grubu, çıkma grubu | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | İsim-fiil grubu, sıfat-fiil grubu | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Zarf- fiil grupları ve cümle çözümlemeleri | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 15 | Cümle çözümlemeleri | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları (II) | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||