TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ |
| TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI PR. | |
| Kod | TE206 |
| Ad | Uygur Türkçesi |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | AE Alan Eğitimi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ENGİN ÇETİN |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı öğrencilere Eski Türkçenin Uygurca dönemine ait yazılı metinleri sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı vb. yönleriyle kavratmaktır.
Dersin İçeriği
Bu derste Uygurlar (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafyası, siyasi ve idari yapısı, inanç sistemleri), Uygurların kullandığı alfabeler, Uygurcanın dil özellikleri bakımından değerlendirilmesi, Uygur edebiyatına genel bakış ve Budist Uygur metinlerinin tanıtımı, Uygur metinlerinin bulunuşu ve Uygurca çalışmaları, Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Altun Yaruk, İyi ve Kötü Prens Öyküsü, Budist Uygur şiiri ve din dışı ürünler) anlatılmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
E Çetin, Altun Yaruk 7. kitap; E. Çetin, Altun Yaruk 8. Kitap; C. Kaya, Uygurca Altun Yaruk; A. von Gabain, alttürkische Grammatik; J.R. Hamilton, İyi ve Kötü Prens Öyküsü
Notlar
M. Erdal Old Turkic Formation; Erdal, A Grammar of Old Turkic.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Uygurca terimini ve terimin kapsamını açıklar. |
| ÖÇ02 | Uygurca yazı dilini oluşturan tarihi, siyasi ve kültürel ortamı değerlendirir. |
| ÖÇ03 | Uygurların bağlı oldukları inanç sistemlerini açıklar. |
| ÖÇ04 | Uygurların Budizm, Manihaizm ve Hristiyanlık dinlerine bağlanmalarının dile etkisini açıklar. |
| ÖÇ05 | Uygurca döneminde kullanılan alfabeleri açıklar. |
| ÖÇ06 | Uygurca yazılmış yazılı ürünlerin özelliklerini sıralar. |
| ÖÇ07 | Uygur edebiyatı ve edebiyatı oluşturan temel konuları açıklar. |
| ÖÇ08 | Uygurcanın özelliklerini ve diğer dönem ve sahalarla analiz eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla açıklar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | 4 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapar. | 2 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel kaynaklara başvurur. | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin akademik makaleleri okur, bilimsel yöntemlerle metinler yazar. | 2 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kazandığı bilgi ve beceriyle edebî metinlere eleştirel şekilde yaklaşır. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini anlatır. | 2 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Disiplinler arası çalışmalar yapar. | 4 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanır. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini açıklar. | 2 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve teknikleri kullanır. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Uygurlar (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafyası, siyasi ve idari yapısı, inanç sistemleri). | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 2 | Uygurların kullandığı alfabeler, Uygurcanın dil özellikleri bakımından değerlendirilmesi | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 3 | Uygur edebiyatına genel bakış ve Budist Uygur metinlerinin tanıtımı. Uygur metinlerinin bulunuşu ve Uygurca çalışmaları. | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 4 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından Kalyanamkara Papamkara öyküsünde incelenmesi | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (KP) 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (KP) 3 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (KP) 4 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (AY) 1 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (AY) 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 11 | Uygurca metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Budist Uygur şiiri) 1 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 12 | Uygurca metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Budist Uygur şiiri) 2 | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 13 | Uygurca metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Maniheist Ed.). | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Uygurca metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Maniheist Ed., Hıristiyan Uyg. Ed.) | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Uygurca metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler. (Din dışı ürünler) | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynakların tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||