TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ |
| TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI PR. | |
| Kod | TE310 |
| Ad | Eski Türk Edebiyatı IV |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 6. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 4-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 4 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | AE Alan Eğitimi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. HANİFE DİLEK BATİSLAM |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı 17. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının özelliklerini, temsilcilerini ve eserlerini örnek metinlerden yola çıkarak tanıtmaktır.
Dersin İçeriği
Bu derste XVII. yüzyıl Osmanlı Sahası Edebiyatı ve bu dönem edebiyatında görülen üsluplar, XVII. yüzyıl Osmanlı sahası şairleri ve şiirlerinden örnek metinler, XVII. yüzyıl Osmanlı sahası mesnevileri işlenmektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
A. Atilla Şentürk; Ahmet Kartal, Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergah Yay. İst. 2005. Mine Mengi, Eski Türk Edebiyatı Tarihi (Edebiyat Tarihi- Metinler), Akçağ Yay. Ank. 2007. H.Dilek Batislam, Divan Şirinin Benzetme ve Hayal Dünyasından, Kesit Yayınevi, İst. 2016. Nihat Öztoprak, Sebahat Deniz, İbrahim Demirkazık, Hasan Kaya, Ümran Ay, Bünyamin Ayçiçeği, Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Metin Şerhi, C I (14-16.Yüzyıllar), C II (17-19. Yüzyıllar), İdeal Kültür Yayıncılık, İst. 2019.
Notlar
Mustafa İsen, Muhsin Macit, Osman Horata, Filiz Kılıç, İ.Hakkı Aksoyak,Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yay., Ank. 2002; A. Atilla Şentürk, Osmanlı Şiiri Antolojisi, YK.Yay., İst. 2004; Ahmet Talat Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, TDV.Yay.İst. 1994, İskender Pala, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yay. Ank. 1990; Büyük Türk Klasikleri, Ötüken Yay. C. 14, İst.; İslam Ansiklopedisi, MEB. Yay. C. 13, İst.; İslam Ansiklopedisi, Diyanet Vakfı Yayını, C. 44, İst:; Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Dergah Yay. C. 8, İst.;17. yüzyıl Divan şairleriyle ilgili biyografi ve monografiler.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Osmanlı devrine ait Arap harfli Türkçe metinleri ayırt eder. |
| ÖÇ02 | Klasik Türk edebiyatına özgü şiirleri aruz vezniyle rahatça okur. |
| ÖÇ03 | Sebk-i Hindi ve Klasik Uslubu; Hikemi ve Mahalli Tarzı ayırt eder. |
| ÖÇ04 | Ganizade Nadiri, Nefi, Ş. Yahya, Neşati, Naili-i Kadim, Nabi, Nedim-i Kadim, Sabit, Haleti gibi belli başlı şairleri anlatır. |
| ÖÇ05 | XVII yüzyıl mesnevileri ve mesnevicilerini tanır. |
| ÖÇ06 | XVII yüzyıl mensur eserlerini okur. |
| ÖÇ07 | Tarihler ve tezkireler gibi eski kaynakları kullanır. |
| ÖÇ08 | Metinleri dönemin özelliklerine göre yorumlar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. | 4 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. | 2 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. | |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. | 2 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. | |
| PÖÇ17 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | XVII. yüzyıl Osmanlı tarihine genel bakış, XVII. yüzyılda sosyal ve kültürel durum. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | XVII. yüzyıl Osmanlı Sahası Edebiyatı ve bu dönem edebiyatında görülen üsluplar. Sebk-i Hindî, Hikemî Tarz, Mahallîleşme. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | XVII. yüzyıl Osmanlı sahası şairleri Ganizâde Nâdirî hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Nef‘î hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Grup Çalışması |
| 5 | Nev‘izâde Atayî, hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Şeyhülislâm Yahya ve Şeyhülislâm Bahâyî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Sebk-i Hindî Akımı ve özellikleri, bu akımın önemli temsilcilerinden Nâilî-i Kadîm ve Neşâtî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Fehim-i Kadîm ve Sabrî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Cevrî ve İsmetî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 11 | Vecdî ve Nedîm-i Kadîm’in hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Grup Çalışması |
| 12 | Hikemî şiir ve akımın temsilcisi Nâbî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | Bosnalı Sâbit ve Azmizâde Hâletî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | XVII. yüzyıl Osmanlı sahası mesnevileri ve yazarları. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 15 | XVII. yüzyıl Osmanlı sahası mensur eserleri ve nesir yazarları. (Veysî, Nergisî, Evliya Çelebi, Kâtip Çelebi) . Osmanlı hat ve cilt sanatından örneklerin gösterimi. | Kaynak okuma. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 28 | 28 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,08 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||